مغز ورزشکاران نخبه با مغز ما فرق دارد

به گزارش طب اصیل، معمولا ورزشکارانی به مدال طلای المپیک می رسند که استانداردهای حیرت انگیزی در رشته های ورزشی خود دارند و به طورکلی بدن هایشان آمادگی این را دارد تا محدودیت های فیزیکی سرعت، دقت، قدرت و استقامت را پشت سر بگذارد.

غزال زیاری: سال هاست این سؤال مطرح است که چه تفاوت هایی میان مغز یک ورزشکار نخبه و افراد معمولی وجود دارد. این طور به نظر می آید که همان گونه که اغلب ورزشکاران، ازنظر آمادگی جسمانی در اوج هستند و قدرت فوق العاده ای دارند، خصوصیت های مختلف سیستم عصبی هم ورزشکاران المپیکی را از بقیه انسان های معمولی متمایز می کند.

واقعیت اینست که بدن ورزشکاران آموزش دیده، در رویارویی با تغییرات محیط اطراف، بسیار برتر از افراد عادی است.

تفاوت در کجاست؟

رزشکاران در جریان مسابقات، در محیط هایی پرسروصدا قرار می گیرند و با محرک های صوتی گوناگونی از سروصدای هواداران گرفته تا صدای هواپیماها و پهپادهای بالای ورزشگاه و صدای بلندگوی گوینده ورزشگاه روبرو هستند؛ در این شرایط مغز ورزشکار باید به سرعت تشخیص دهد که کدام صداها برای موفقیتش حیاتی هستند و کدام صداها سبب پرت شدن حواسش می شوند.

مطالعه دانشمندان دانشگاه نورث وسترن آمریکا در سال ۲۰۱۹، حکایت از آن داشت که دانشجویان ورزشکار در تیم های مختلف ورزشی در دسته های برتر، نسبت به گروههای کنترل هم سن و هم جنس خود، واکنش بیشتری نسبت به صدا دارند. تمرکز این تجزیه وتحلیل، بر خوانش امواج مغزی بود و حاکی از آن بود که ورزشکاران در مدیریت صداهای اضافی بهتر عمل می کنند و تمرکزشان را بر روی صداهای مهم که حواسشان را کمتر پرت می کند، قرار می دهند.

طبق گفته محققان، تمرین منظم و تمرکز می تواند نقش پررنگی در شکل دادن توانایی مغز درراستای مقابله با حواس پرتی داشته باشد.

البته حواس پرتی ها فقط صوتی نیستند؛ طبق تحقیق انتشار یافته در سال ۲۰۱۸، تنیس بازان ماهر این قابلیت را دارند که مدت زمان تمرکز بصری شدیدشان (که از آن با عنوان «چشم آرام» یاد می شود) را طولانی کنند. این تحقیق که توسط محققان دانشگاه ایالتی فلوریدا انجام شد، از آن حکایت می کند که ورزشکاران ماهرتر، علاوه بر آن که بازه های زمانی «چشم آرام» طولانی تری دارند، بلکه در آن دوره های زمانی متمرکز، شوت ها و ضربات بهتری هم می زنند.

در بررسی های تکمیلی انجام شده توسط همین محققان، در رابطه با سایر ورزش ها، مشخص شد که این ارتباط مهارت و دوره «چشم آرام» تنها در ارتباط با ورزش تنیس نیست. یک ورزشکار تراز اول، با در اختیار داشتن اطلاعات دقیق در مورد وضعیت بازی، می تواند آنرا به یک وضعیت و عملکرد برنده تبدیل کند.

تغییرات مغز ورزشکاران

عالیت های حرکتی، معمولا توسط لایه بیرونی یا قشر مغز هماهنگ می شوند؛ در غواصان نخبه مشاهده شده که ضخامت این بخش از مغز در مناطق در رابطه با آگاهی از فضا و درک حرکت بدن افزایش خواهد یافت.

به نظر می رسد مسیرهای بین نواحی قشر مغز و خوشه ای از نورون های جلوی مغز به نام «جسم مخطط» که در ردیف کردن توالی حرکات حیاتی هستند، در ورزشکاران تراز اول، افزایش قابل ملاحظه ای داشته است.