نانوذراتی که با تولید گرما باعث مرگ سلول های سرطانی می شوند

طب اصیل: محققان پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران به نانوذراتی دست پیدا کردند که قابلیت تشخیص، ردیابی و نابودی سلول های سرطانی را دارند و به قول این محققان این نانوذرات با تبدیل نور به گرما باعث مرگ سلول های سرطانی می گردد.
به گزارش طب اصیل به نقل از ایسنا، دکتر علیرضا مهدویان، عضو هیأت علمی پژوهشگاه پتروشیمی و پلیمر ایران، با اشاره به اینکه روش گرمادرمانی یکی از کم عوارض ترین روش های درمان سرطان است، اظهار داشت: بر این اساس در این طرح یک نوع نانوذره کامپوزیتی متشکل از پلیمر و طلا را سنتز کردیم. این نانوذرات قادر هستند سلول های سرطانی را تشخیص دهند، آنها را ردیابی کنند، در تصویربرداری قابل بهره برداری هستند و در نهایت با تبدیل نور به گرما باعث مرگ آنها شوند.
وی بروز عوارض بسیار را از عیوب روش های رایج درمان سرطان دانست و افزود: این در شرایطی است که نانو ذرات سنتز شده در این طرح کمترین عوارض جانبی را حین درمان تولید می کنند و از جانب دیگر، ساختار این نانوذرات به نحوی است که قادر هستند کارایی های متفاوتی از قبیل تشخیص، ردیابی و درمان را از خود به نمایش بگذارند.
مهدویان با اشاره به نقش اصلی نانوذرات طلا در کارایی این ذرات، اظهار نمود: نانو ذرات طلا با پتانسیل تبدیل نور به گرما می توانند با تولید گرما درون سلول سرطانی در ازای تابش نور، باعث مرگ آنها شوند. اما جهت هدف گیری و تشخیص، از فولیک اسید و ترکیب فتوکرومیک “اسپایروپیران” در ساختار نانوذرات نهایی استفاده شد.
به قول مجری طرح، حضور فولیک اسید باعث افزایش نفوذ انتخابی درون سلول های سرطانی شده و حضور ترکیب فتوکرومیک اسپایروپیران تحت تابش نور فرابنفش گونه های اکسیژن فعال تولید می کند که نقش قابل توجهی در نابودی سلول های سرطانی ایفا می کند.
مهدویان در ارتباط با نحوه ارزیابی نانوذرات سنتز شده توضیح داد: به منظور شناسایی ساختار و تأیید سنتز نانوذرات از آزمون های FT-IR، EDX و UV-Vis و به منظور بررسی شکل شناسی و همینطور اندازه و توزیع اندازه ذرات از آزمون های TEM، SEM و DLS استفاده شد. آزمون های سمیت سلولی، پلاسمای جفت شده القایی (ICP)، تصویربرداری میکروسکوپی فلورسانس، اندازه گیری گونه های اکسیژن فعال (ROS) درون سلولی، لیزر مادون قرمز نزدیک و دوربین مادون قرمز هم جهت ارزیابی نفوذ انتخابی به درون سلول های سرطانی، تصویربرداری، درمان فوتودینامیکی و نور-گرمایی سلول های سرطانی مغز موش به کار گرفته شدند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه پتروشیمی و پلیمر ایران با اشاره به اینکه نانو ذرات تولید شده به درون سلول های سرطانی مغز موش تزریق شد، تصریح کرد: نتایج آزمون پلاسمای جفت شده القایی (ICP) نشان داده است میزان نفوذ به درون سلول ها برای نانوکامپوزیت های عامل دار شده با فولیک اسید نسبت به نمونه نانوکامپوزیتی فاقد فولیک اسید به ترتیب برابر با ۷۱.۴ و ۲۸.۸ درصد است. نتایج حاصل از آزمون اندازه گیری گونه های اکسیژن فعال درون سلولی نشان داد که هر دو نمونه نانوکامپوزیتی، قابلیت تولید گونه های اکسیژن فعال را دارد.
وی تصریح کرد: نانوکامپوزیت های عامل دار شده با فولیک اسید، به علت نفوذ بیشتر و تجمع درون سلول های سرطانی، باعث افزایش تولید ROS به میزان ۱.۵ تا ۲ برابر نسبت به نمونه های عامل دار نشده با فولیک اسید می گردد.
از طرح حاضر یک اختراع با عنوان «تهیه ذرات نانوکامپوزیت جدید پلیمر-طلا چندمنظوره با قابلیت ردیابی و درمان سلول های سرطانی» به شماره ۹۴۵۵۲ به ثبت رسیده است.
بر مبنای اعلام ستاد نانو، این طرح از جانب جابر کیوان راد دانشجوی مقطع دکتری و دکتر علیرضا مهدویان عضو هیأت علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران و سمیده خویی و سکینه شیر ولیلو از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران اجرایی و نتایج آن در مجله ACS applied materials & interfaces با ضریب تأثیر ۸.۰۹۷ منتشر گردید.