رژیم های غذایی اینترنتی معتبر هستند؟
طب اصیل: با پررنگ شدن نقش اینترنت در زندگی افراد، بازار رژیم های غذایی اینترنتی و آنلاین نیز رونق یافته است اما باتوجه به ارتباط تنگاتنگ رژیم غذایی با سلامت، افراد باید در انتخاب رژیم غذایی توجه و دقت بسیار زیادی صرف کنند.
به گزارش طب اصیل به نقل از ایسنا، اضافه وزن و چاقی که نتیجه گسترش شهرنشینی، کم تحرکی و مصرف غذاهای پرکالری است، به یکی از عوامل تهدیدکننده سلامت انسان ها در سراسر جهان تبدیل گشته است. بدین جهت اهمیت یافتن بهترین رژیم غذایی برای کاهش اضافه وزن و حفظ تناسب اندام دوچندان شده است.
انتخاب رژیم غذایی مناسب مستلزم رعایت نکاتی همچون در نظر گرفتن خاصیت های جسمانی، سن، قد، فعالیت روزانه و مواردی از این قبیل است که ممکنست در خیلی از نسخه های رژیم های آنلاین در نظر گرفته نشود.
دکتر تیرنگ نیستانی – مدیرگروه تحقیقات تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی – درباره رژیم های غذایی آنلاین با اشاره به اینکه هیچ مشکل تغذیه ای را نمی توان بدون مراجعه به پزشک متخصص حل کرد، توضیح داد: در رژیم های غذایی آنلاین خیلی از عوامل مهم در تعیین آداب تغذیه ای مناسب هر فرد در نظر گرفته نمی گردد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به نکات حائز اهمیت در تعیین یک رژیم غذایی مناسب برای هر فرد اظهارکرد: افراد برای دریافت مشاوره تغذیه مناسب باید پزشک را از وضعیت سلامت، اقتصاد، فرهنگ و عادات غذایی خود باخبر کنند و بهتر است سمت و سوی مشاوره تغذیه، اصلاح عادات غذایی فرد با امید پایایی و تداوم برنامه غذایی باشد.
به گفته وی، در رژیم های آنلاین و سفارش هایی که بین افراد دست به دست می شود، هیچ کدام از این عوامل در نظر گرفته نمی گردد.
مدیرگروه تحقیقات تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: استفاده از آداب غذایی سفارش شده توسط افراد عادی یا قوانین کلی که در اینترنت به چشم می خورد، به هیچ وجه منطقی نیست چونکه برنامه های تغذیه ای همچون لباس های «فری سایز» نیستند که به تن همه بیایند.
وی با اشاره به ضرورت مراجعه به افراد اهل فن و متخصص دراین زمینه اظهار نمود: پرسش مهم این است که فردی که تصور می کند از راه تغذیه می تواند گره مشکل خودرا باز کند، تا چه زمانی می تواند اجرای برنامه غذایی دریافتی را ادامه دهد. اگر مدت کوتاهی بتوانند از آن پیروی کند، تلاش هایش بی نتیجه است و به سرعت به شرایط قبلی باز می گردد که این مساله ممکنست هزینه سنگینی داشته باشد.
نیستانی تغییر عادات غذایی را امری بسیار دشواری دانست و اظهار داشت: این سختی را باید با کمک متخصصان کاهش دهیم تا بتوانیم در راه سبک زندگی سالم گام برداریم. از طرفی خیلی از نیازهای اساسی بدن بوسیله خوردن و آشامیدن تامین می شود و اندام های مختلف از بدو تولد با دریافت مواد غذایی لازم رشد می کنند، بنا بر این رژیمی مناسب می باشد که هم نیازها را تامین کند و هم صدمه ای به بدن نرساند اما رژیم های غذایی آنلاین یا سفارش اطرافیان به هیچ کدام از این نکات توجه نمی کند.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی، به تبعات ناگواری که پیروی از این رژیم ها برای افراد با مشکلات پاتولوژی به همراه دارد، اشاره نمود و اظهار داشت: افرادی که با مشکلاتی نظیر کبد چرب، دیابت و بیماری های قلبی و عروقی دست و پنجه نرم می کنند، نیاز به مداخله افراد با دانش پایه پزشکی دارند و جست وجو در اینترنت و فضای مجازی نه تنها دردی از آنها دوا نخواهد کرد بلکه ممکنست روند درمان واقعی را نیز دشوارتر کند.
نیستانی درباب مشاوره های آنلاینی که این اواخر بسیار گسترش پیدا کرده است، اظهار داشت: خیلی از متخصصان مبادرت به مشاوره افراد بوسیله فضای مجازی کرده اند؛ بطوریکه پرسشنامه های آنلاینی را طراحی می کنند و مطابق با پاسخ افراد برنامه غذایی مناسب را در اختیار آنها قرار می دهند اما این مساله که چه میزان این روش موثر است را نمی توان دقیق بیان کرد چونکه به سبب نوپا بودن این روش، هنوز ارزیابی در این خصوص صورت نگرفته است.
وی با اشاره به اینکه همچنان خیلی از پزشکان به ضرورت برقراری ارتباط نزدیک با بیمار معتقدند، اظهارکرد: هیچ چاره ای برای رفع معضلات تغذیه ای وجود ندارد که شما را از مراجعه به متخصص، به صورت حضوری یا آنلاین بی نیاز کند.
رژیم های اینترنتی بی اعتبار است
همچنین دکتر پروین میرمیران- رئیس مرکز تحقیقات تغذیه پژوهشکده غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی – رژیم های اینترنتی را بی اعتبار دانست و اظهار داشت: در صورتی می توان به سفارش های تغذیه ای موجود در فضای وب اعتماد کرد که فقط موارد کلی را بیان کرده باشد، اما رژیم غذایی ای که با هدف بهبود سلامت عمومی در دسترس تمامی افراد، فارغ از مشخصات شخصی آنان قرار می گیرد، قابل قبول نیست.
وی درباب میزان حساسیت تعریف برنامه غذایی برای هر فرد اظهار داشت: متخصصان تغذیه برای شناسایی عوامل موثر بر تعیین رژیم تغذیه ای نیاز به حداقل ۲۰ تا ۲۵ دقیقه مشاوره با فرد بیمار و دو تا سه جلسه آموزش نحوه جایگزینی واحدها به فرد را دارند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه اظهارکرد: در بعضی موارد حتی عادات ژنتیک هم علاوه بر الگوی غذایی منطقه، فعالیت بدنی، شغل، قد و وزن و دور مچ، فرهنگ درشت مغزی و ریز مغزی و میزان انرژی مورد نیاز اهمیت دارد.
میرمیران با اشاره به کاربرد پرسشنامه بسامد خوراک، FFQ، دراین زمینه اظهار نمود: این پرسشنامه در ایران هم اعتبارسنجی شده است و در نتیجه میزان مصرف یک سال فرد از هر ماده غذایی را مشخص می کند که طبق آن می توان مصرف روزانه شخص را نیز محاسبه کرد.
رییس مرکز تحقیقات تغذیه پژوهشکده غدد درون ریز و متابولیسم اضافه کرد: پرسشگری این روش بسته به بیماری هایی که فرد به آن مبتلاست، صورت می گیرد و تعداد سوالات آن از ۸۰ عدد تا ۱۸۰ عدد متغیر است البته این الگو باید بومی سازی شود.
میرمیران، مشاوره های تغذیه ای آنلاین که طبق پرسشنامه های اصولی با مرجع علمی فعالیت می نمایند را نیز قابل اعتماد اعلام نمود و اظهار داشت: تمام خاصیت های فردی هر شخص باید استخراج و طبق آن برنامه غذایی متناسب با شاخصهای موثر تعریف شود، در این صورت رژیم ارائه شده مورد قبول خواهد بود.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، او در آخر با اشاره به ترویج فرهنگ استفاده از برخی رژیم های غذایی مطابق با فرهنگ تغذیه ای کشورهای دیگر اظهار نمود: خیلی از این سبک ها و قوانین توجیه پزشکی دارند اما افراد باید با تشخیص پزشک از آنها استفاده کنند. از طرفی تداوم این برنامه ها مستلزم ایجاد زیرساخت های مناسب فرهنگی و آداب تغذیه ای است چونکه این ناهماهنگی فرهنگی، پایایی و استمرار رژیم را مختل می کند.
منبع: طب اصیل