نخستین ویروسی که کشف شد، عکس

به گزارش طب اصیل، زومیت نوشت: ویروس ها، بیماری زاهای کوچک و قدرتمندی هستند که با وجود توانایی بالا در صدمه رساندن به انسان و حیوان، هنوز ماهیتشان بحث برانگیز است.
ویروس موزائیک تنباکو نخستین ویروسی بود که توسط علم کشف شد. ویروس ها میلیاردها سال است که وجود دارند؛ اما اواخر قرن نوزدهم بود که به صورت علمی توصیف شدند. حتی در آن زمان هم چندین دهه طول کشید تا با این بیماری زاهای گیج کننده ی نامرئی مقابله نماییم.
نخستین گام برای کشف ویروس ها در سال ۱۸۷۶ برداشته شد؛ وقتی آدولف مایر، شیمیدان کشاورزی آلمانی نوعی بیماری عجیب را توصیف کرد که با لکه های پرشمار و کوچک، گیاهان تنباکو را تحت تأثیر قرار می داد. مایر معتقد بود که این بیماری توسط باکتری ها یا قارچ ها ایجاد می شود؛ اما آزمایشات و بررسی های میکروسکوپی او نتوانست هیچ موجودی را پیدا کند.
در سال ۱۸۹۲ پیشرفتی به دست دیمیتری ایوانوفسکی، گیاه شناس روسی رخ داد. او متوجه شد که شیره ی گیاه آلوده بعد از عبور از فیلتر نگهدارنده ی باکتری همچنان عفونی باقی می ماند. ایوانوفسکی بعد از این اتفاق می دانست که چیز جدیدی یافته است؛ هرچند بعضی از محققان بر این باور هستند که او از اهمیت واقعی کشف خود خبر نداشت.
کلمه ی ویروس از سال ۱۸۹۸ وارد ادبیات علمی شد
در سال ۱۸۹۸ مارتینوس بایرینک، میکروبیولوژیست هلندی با تکرار آزمایش های ایوانوفسکی به صورت مستقل، تفسیر سخت تری را ترسیم کرد. آزمایش های بایرینک نشان داد که بیماری موزاییک تنباکو ناشی از باکتری نیست و از چیزی نشئت می گیرد که او «عفونت مایع زنده» یا «مایع زنده مسری» نامید. سپس وی برای توصیف ماهیت غیرباکتریایی عامل بیماری زا از کلمه ی «ویروس» بهره برد.
حدودا در همان زمان بود که چند عامل بیماری زای دیگر هم از فیلتر نگه دارنده باکتری های پیدا شد؛ ازجمله پاتوژن های عامل بیماری پا و دهان، بیماری میکسوماتوز خرگوش، بیماری اسب آفریقایی و آنفلوآنزای پرندگان.
شناسایی عامل تب زرد، لحظه ی مهمی در تاریخ ویروس شناسی بود. درطول جنگ آمریکا و اسپانیا در سال ۱۸۹۸، ارتش ایالات متحده بعد از ورود به سواحل کوبا توسط تب زرد زمین گیر شد. والتر رید، جیمز کارول، آریستیدس آگرامونته و جسی ویلیام لازر نشان دادند که این بیماری ازطریق سرم خون فیلترشده از بیمار آلوده قابل انتقال است. این کشف سبب شد تا تب زرد نخستین بیماری عفونی انسان باشد که به ویروس نسبت داده می شود.
در سال ۱۹۳۱ و با اختراع میکروسکوپ الکترونی بود که دانشمندان توانستند ویروس ها را ببینند. یک مرتبه دیگر این ویروس موزاییک تنباکو بود که افتخار تبدیل شدن به نخستین ویروس ثبت شده در یک تصویر را به خود اختصاص می داد.

تصویر ویروس موزاییک تنباکو زیر میکروسکوپ.
لحظه ی بزرگ دیگر در دهه ی ۱۹۵۰ با کار روزالیند فرانکلین رخ داد. او از بلورنگاری پرتوی ایکس برای تعریف ساختار ویروس موزاییک تنباکو بعنوان یک مولکول RNA که توسط غشای پروتئینی محدود شده است استفاده نمود. کار دیگر او کمک کرد تا مشخص شود که DNA، مولکولی متشکل از دو زنجیره است که این مورد به کشف معروف ساختار دو مارپیچ DNA منجر گردید. جیمز واتسون و فرانسیس کریک بیشترین اعتبار را برای این کشف داشتند؛ اما سهم فرانکلین را هم نباید دست کم گرفت.
بیش یک قرن بعد از کشف، ویروس ها همچنان قدرت گیج کردن، شگفت زده کردن و ایجاد ویرانی را دارند. امروزه همچنان این بحث وجود دارد که ویروس ها موجوداتی زنده هستند یا خیر. آنها به صورت موثری انگل هستند، برای تولیدمثل به سلول زنده نیاز دارند و نمی توانند مانند باکتری ها و سایر ارگانیسم های زنده آزاد به صورت مستقل خارج از میزبان خود رشد کنند. بااین حال ویروس ها از DNA یا RNA یا همان عناصر سازنده ی شیمیایی که ستون حیات هستند، ساخته شده اند.
۲۲۷۲۲۷

منبع: tebeasil.ir