بلای عجیب که سفر به فضا سر بدن انسان می آورد!

به گزارش طب اصیل، ایسنا نوشت: بررسی جدید پژوهشگران «دانشگاه اتاوا» نشان داده است که سیستم ایمنی بدن فضانوردان در محیط فضا مختل می شود.
یک پژوهش جدید نشان داده است که سفر در محیط ریزگرانشی فضا چگونه فعالیت ژن های موجود در گلبول های سفید خون را که برای سیستم ایمنی حیاتی هستند، می کاهد. این پژوهش، شواهد فزاینده ای را در مورد راه های گوناگونی عرضه کرده است که سفر فضایی به وسیله آنها سبب تغییر یافتن بدن انسان می شود.
این پژوهش روی ۱۴ فضانورد انجام شد که چهار تا شش ماه را در «ایستگاه فضایی بین المللی»(ISS) گذرانده بودند. یافته های این پژوهش نشان داد که بیان ژن در سلول های معروف به «لکوسیت»(Leukocyte)، با رسیدن به فضا به سرعت کاسته می شود و مدت کوتاهی بعد از برگشتن به زمین، به حالت عادی بازمی گردد.
این یافته ها اطلاعاتی را در مورد این مورد عرضه می کنند که چرا فضانوردان در طول پرواز فضایی، مستعد مبتلا شدن به عفونت ها هستند و چگونه سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عوامل بیماری زا در فضا ضعیف می شود.
«اودت لانوویل»(Odette Laneuville)، زیست شناس مولکولی «دانشگاه اتاوا»(University of Ottawa) و پژوهشگر ارشد این پروژه اظهار داشت: ایمنی ضعیف تر، خطر مبتلا شدن به بیماری های عفونی را زیاد می کند و توانایی فضانوردان را برای انجام دادن کارهای خیلی سخت در فضا محدود می کند. اگر یک عفونت یا یک بیماری در رابطه با ایمنی به حالت شدید تبدیل گردد که احتیاج به مراقبت پزشکی دارد، فضانوردان با مشکل روبه رو خواهند شد چونکه در فضا دسترسی محدودی به مراقبت و دارو خواهند داشت.
لکوسیت ها در مغز استخوان تولید می شوند و در جریان خون و بافت ها حرکت می کنند. هنگامی که لکوسیت ها مهاجمان بدن مانند ویروس یا باکتری را شناسایی می کنند، پروتئین های آنتی بادی را برای حمله کردن به عامل بیماری زا تولید می کنند. ژن های خاصی بر انتشار چنین پروتئین هایی نظارت می کنند.
پژوهشگران، لکوسیت های به دست آمده از خون فضانوردان شامل ۱۱ مرد و سه زن از آژانس فضایی کانادا و ناسا را یک مرتبه قبل از پرواز، چهار بار در ایستگاه فضایی بین المللی و پنج بار بعد از بازگشت به زمین بررسی کردند.
این پژوهش نشان داد که بیان ۲۴۷ ژن در لکوسیت ها هنگام حضور در فضا، حدود یک سوم سطح طبیعی است. این اتفاق در چند روز اول حضور در فضا رخ داد اما سپس در یک سطح ثابت باقی ماند. ژن ها به صورت معمول در عرض یک ماه بعد از بازگشت فضانورد به زمین، به رفتار طبیعی خود بازگشتند.
«گای ترودل»(Guy Trudel)، متخصص توانبخشی بیمارستان اتاوا و از پژوهشگران این پروژه اظهار داشت: گلبول های سفید به محیط فضا بسیار حساس هستند. آنها عملکردهای ایمنی ویژه خویش را برای نگهداری از سلول عوض می کنند. پیش از این پژوهش، ما از اختلال عملکرد سیستم ایمنی آگاهی داشتیم اما چیزی در مورد مکانیسم ها نمی دانستیم. کشف رفتار تغییریافته ژن در لکوسیت ها، یک گام مهم در جهت درک اختلالات ایمنی انسان در فضا است.
به قول پژوهشگران، این رفتار تغییریافته امکان دارد ناشی از پدیده ای به نام «تغییر مایع» باشد که طی آن، خون در غیاب کشش گرانشی زمین، از قسمت پایینی به قسمت بالایی بدن می رود. پژوهشگران گفتند: بعید است که دلیل این تغییر، قرار گرفتن در معرض تابش خورشیدی بیشتر در فضا بوده باشد.
ترودل تصریح کرد: اقدامات جدید و ویژه ای مورد نیاز خواهد بود.
دانشمندان پیش تر گزارش داده بودند که فضانوردان مبتلا به اختلال عملکرد ایمنی در فضا شده اند. این اختلال، با فعال شدن مجدد ویروس های نهفته مانند: «اپشتین بار»(Epstein-Barr)، «واریسلا زوستر»(varicella-zoster) و «هرپس سیمپلکس ۱«(Herpes simplex 1) همراه بود.
این مورد مشخص شده است که فضانوردان هنگام حضور در فضا، ذرات ویروسی بیشتری را در مایعات بیولوژیکی خود مانند بزاق و ادرار دارند. این امر، خطر انتقال عوامل بیماری زا را به فضانوردان دیگری که امکان دارد سیستم ایمنی آنها ضعیف شده باشد، بالا می برد.
این پژوهش که توسط آژانس فضایی کانادا تأمین مالی شده، به دنبال پژوهش ناسا انجام شده است. پژوهش ناسا که در هشتم ژوئن به چاپ رسید، گسترش فضاهایی را در مغز مورد بررسی قرار داد که حاوی مایعی برای محافظت در مقابل ضربه ناگهانی و حذف مواد زائد هستند.
سایر نتایج منفی مستند سفر فضایی، آتروفی استخوان و عضله، تغییرات قلبی عروقی، مشکلات در ارتباط با سیستم تعادل در گوش داخلی و سندروم درگیرکننده چشم ها هستند. خطر سرطان ناشی از قرار گرفتن در معرض تشعشع بیشتر هم یک نگرانی دیگر است.
۵۸۵۸