موسیقی فجر ۳۷ در آینه مهر؛ حکایت رویدادی که از ماهیت اصلی خود فاصله گرفت

یک آهنگساز و رهبر ارکستر سمفونیک سازمان صدا و سیما ضمن عرضه نکاتی انتقادی درباره جشنواره موسیقی فجر به عرضه پیشنهاداتی برای برگزاری هرچه بهتر این رویداد ملی پرداخت.

به گزارش طب اصیل به نقل از مهر، آرش امینی آهنگساز و رهبر ارکستر سمفونیک سازمان صدا و سیما در یادداشتی ضمن عرضه نکاتی انتقادی درباره جشنواره موسیقی فجر به عرضه پیشنهاداتی برای برگزاری هرچه بهتر این رویداد ملی پرداخت.
در یادداشت آرش امینی که در اختیار گروه هنر خبرگزاری مهر قرار داده شده، آمده است:
اصلی ترین جشنواره های کشورمان که به مناسبت مهم ترین واقعه تاریخ معاصر ایران یعنی پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی پایه گذاری شده اند، قرار بود هر سال در دهه فجر، یاد و خاطره روزهای انقلاب و وجوه مختلفی از حوادث، رویدادها، حماسه سازی ها، ایثار و شهادت های آن روزها را زنده نگاه داشته و برای نسل جوان امروز تکرار کنند. اما هر چه از قدمت این جشنواره ها گذشت، نسبت آنها با علت اصلی برگزاری شان کم رنگ و کم رنگ تر شد. در این مقاله منظور نگارنده جشنواره بین المللی موسیقی فجر است که بیشتر از سی سال است به همین نام شناخته می شود، گو این که هنوز نمی دانیم علت حذف کلمه بین الملل از نام این جشنواره پارسال چه بود.
محتوای جشنواره موسیقی فجر هر سال فرسنگ ها از اصل و ماهیت وجودی خود یعنی پیروزی انقلاب اسلامی از یک سو و پایبندی به اصول مدیریت حرفه ای یک جشنواره از سویی دیگر، فاصله بیشتری می گیرد فارغ از این وجوه نمادین، محتوای جشنواره موسیقی فجر که از نظر اجرایی هم بسیار ابتدایی مدیریت می شود، هر سال فرسنگ ها از اصل و ماهیت وجودی خود یعنی پیروزی انقلاب اسلامی از یک سو و پایبندی به اصول مدیریت حرفه ای یک جشنواره از سویی دیگر، فاصله بیشتری می گیرد.
در بخش اجرایی خشت اول در جایی کج گذاشته می شود که طبق جدول برنامه چیزی در حدود ۹۰ کنسرت در انواع مختلف موسیقی در یک فاصله زمانی ۱۰ روزه به اجرا گذاشته می شود. این طرز اجرا به این علت است که حضور مخاطب در سالن برای مجری کوچک ترین اهمیتی ندارد و امر مهم برای او فقط انتشار جدول، نشست های پرتعداد مطبوعاتی، چاپ و چاپ و چاپ ده ها هزار برگ بولتن و کتاب بی خواننده و افتتاحیه و اختتامیه ها و تجلیل هایی اغلب سطحی است.
این در حالی است که در جشنواره های معتبر نخست به مساله تراکم کنسرت ها و بهره برداری مناسب مخاطبان از محصول جشنواره توجه می شود نه مانند دوره سی و چهارم که با افتخار اعلام گردید طی مدت ۵ روز ۸۵(!) اجرا به روی صحنه رفته است.
نتیجه این که با ده ها سالن خالی از تماشاگر حداقل برای کنسرتهای ارزشمندتر مواجهیم در حالیکه با وارد کردن ناثواب موسیقی پاپ به جشنواره موسیقی فجر (!) هزاران نوجوان و جوان در خلال دو یا حتی سه اجرای ۱۶۰۰ نفره در هر روز به سالن برج میلاد هدایت می شوند. یعنی طی ۱۰ روز جشنواره موسیقی فجر به مناسبت جشن های پیروزی انقلاب اسلامی، ۳۲ هزار نفر از نسل جوان را به سمت برج میلاد تهران هدایت می نماییم تا موسیقی را به خوردشان بدهیم که حداقل به ظاهر اعتقادی به مفید بودنش نداریم. پاسخ سالهای اخیر مجریان جشنواره هم پر در آمد بودن اجراهای موسیقی پاپ است که به اصطلاح این در آمد صرف هزینه های بخش های دیگر جشنواره می شود و این یعنی عذر بدتر از گناه!

بر خلاف جشنواره فیلم فجر که بخش بین الملل آن سال ها در کانون توجه نبود، بخش بین الملل جشنواره موسیقی فجر به نسبت از بخش های پر مخاطب تر آن به حساب می آید. بخش بین الملل جشنواره موسیقی فجر با متولیان سالهای اخیر خود نشان داده که مجری جشنواره یعنی دفتر موسیقی، صد در صد مطیع سلایق شخصی متولیان بخش بین الملل بوده و خود نقشه راه و برنامه و چارچوب مدونی برای آن ندارد.
به عنوان مثل متناوباً اغلب گروههای خارجی شرکت کننده در بخش بین الملل چند سال گذشته از نظر نوع موسیقی، موسیقی های جاز، الکترونیک و فانک و فلامنکو را به مخاطب عرضه می کنند و دو سه گروه موسیقی کلاسیک هم در انبوهی از کنسرتهای پاپ و جاز و بداهه نوازی های موسیقی غربی ناپدید می شوند.
گرچه دبیران جشنواره در سالهای اخیر پیوسته از میان اساتید مسلم و موسیقی دانان بزرگ انتخاب شده اند اما نحوه سیاستگذاری دفتر موسیقی به نحوی بوده که فقط با بهربرداری از نام این اساتید و بهره مندی نامطلوب از سعه صدر آنها، تصمیمات خویش را گرفته و سیاست های اغلب نادرست خویش را پیش برده اند برای اغلب مخاطبان حرفه ای جشنواره بسی جای تعجب است که اصولاً پافشاری به دعوت از چنین گروهایی که به سرعت می توانند سلیقه مخاطب را تحت تاثیر خود قرار دهند به چه دلیلی است و یا حتی آش گاهی چنان شور می شود که مخاطب تصور می کند در یکی از سالن های شیکاگو به تماشای کنسرت نشسته است.
به هرترتیب پیدا کردن نسبت بین گروه تریو جاز فرانسه یا گروه موسیقی جاز انیمیشن آمریکا با ماهیت جشنواره موسیقی فجر گویا چندان ساده نیست و یا این که باید با مبحث سلایق شخصی در انتخاب گروههای خارجی کنار آمد. باید اذعان کرد گرچه دبیران محترم جشنواره در سالهای اخیر پیوسته از میان اساتید مسلم و موسیقی دانان بزرگ کشور انتخاب شده اند اما نحوه سیاستگذاری دفتر موسیقی به نحوی بوده که فقط با بهربرداری از نام این اساتید و بهره مندی نامطلوب از سعه صدر ایشان، تصمیمات خویش را گرفته و سیاست های اغلب نادرست خویش را پیش برده اند.
به قول یک تهیه کننده موسیقی در سال ۱۳۹۶ که می اظهار داشت: «بی تردید نسل های آینده درباره عملکرد ما نسبت به موسیقی معاصر قضاوت می کنند. امروز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فقط تبدیل به وزارتی برای ممیزی آثار هنرمندان شده، دفتر موسیقی هم فقط فعالیت خویش را به اعطای مجوز محدود کرده، در این بین شنوندگان جدی موسیقی به حال خود رها شده اند و عملاً فکری برای هدایت، آموزش و ارتقای سلیقه موسیقایی آنها نمی گردد.
به هر ترتیب و بخصوص سال جاری که تغییرات مدیریتی عمده ای در رأس دستگاههای اجرایی کشور صورت گرفته است، هم چنان امیدواریم شاهد تغییرات عمده ای هم در سیاستگذاری کلان و هم در روش اجرای جشنواره موسیقی فجر باشیم.

منبع: طب اصیل