مدیرکل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت اعلام کرد آخرین قیمت تست کرونا در کشور

مدیرکل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت اقدامات انجام شده جهت افزایش ظرفیت تست در آزمایشگاه ها در موج چهارم کرونا را شرح داد.
به گزارش طب اصیل به نقل از ایسنا، دکتر سیامک سمیعی_مدیرکل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت در نشست خبری با خبرنگاران، گفت در موج چهارم کرونا همه شاهد بودیم که با سایر موج ها از نظر ارتفاع تفاوت داشت و این موج پس از یک تغییرات ژنتیکی که در ویروس اتفاق افتاده بود و با دیدن دیدن چنین رخدادی احتمال بروز موج های شدیدتر هم وجود دارد و باید خویش را برای موج های شدیدتر هم آماده نماییم. عدم توفیق در قطع زنجیره ویروس سبب چنین پدیده ای می شود. برای ما آزمایشگاهی ها مهم بود که پاسخ متناسب به این مورد بدهیم و این مورد به این برمی گشت که چقدر ذخیره راهبردی و آمادگی داریم و درسی که از موج چهارم گرفتیم چه بود و چطور می خواهد در فعالیتهای ما موثر باشد.
وی اضافه کرد: فعالیت چند ماه وزارت بهداشت بخصوص حوزه هماهنگی بین المللی و سازمان جهانی بهداشت سبب شد ما بتوانیم در ماه های گذشته ظرفیت آزمایشگاهی کشور را افزایش دهیم و از ۲۵ هزار تست در روز به ۵۸ هزار تست در روز رسیدیم. ازاین رو ظرفیت اسمی خیلی خوبی است و در این برنامه وابسته به گنجینه نیروی انسانی وابسته هستیم. چیزی که در مواقع بحران ما را با سختی مواجه می کند تأمین زیرساخت است و تأمین دستگاه ها در این میان با عنایت به شرایط تحریم دشوار می باشد و در حال تجربه نبرد و جنگ هستیم. ما باید نیروی انسانی کافی داشته باشیم تا در موج ها فعال باشیم، همکاران آزمایشگاهی بار سنگینی در موج چهارم به دوش کشیدند و از آنها ممنونیم که در چنین شرایط سختی همچنان به استانداردها متعهد هستند و نمی گذارند کیفیت خدمات کاهش پیدا کند.
وی اضافه کرد: ما در استفاده از آزمایش آنتی ژن ویروس عامل کرونا موفق تر از قبل بودیم و تولید کنندگان کیفیت را افزایش داده و تولیدات را بالا بردند. هرچند در این موج در تأمین مراکزی که از تست آنتی ژن استفاده می کردند مشکل داشتیم اما این مساله حل شد. همکاران ما در چارچوب برنامه طرح شهید سلیمانی در ۵ مرحله بر موضوعات خاصی تمرکز کردند و آزمایش هوشمند هدف اصلی آنان بود. همکاران من در حوزه توسعه مدیریت شبکه تیم های مختلف مراقبت در منزل و ردیابی تماس داشتند و ما در شرایطی قرار گرفتیم که در فاز آخر تعداد تست هایمان از ۱۱۰ هزارتست در روز فراتر رفت و در بعضی مراکز بیشتر از ۶۰ درصد تست ها، تست سریع بود و این هم نقطه اوج خوبی بود و برنامه ریزی شده تا از این تست در نقاط زیادی استفاده شود، اما چون رفت و آمد مردم در مدیربت بیماری باید تحت ضوابط خاصی باشد معذوراتی داریم.
سمیعی اظهار داشت: در مورد آزمایش تشخیص مولکولی و آنتی ژن کووید۱۹ و توسعه آن بسیار خوشبین هستم و می توانیم خویش را برای فازهای بعدی و مثلا اگر برنامه بازگشایی مدارس و دانشگاه ها وجود داشته باشد، آماده نماییم و مانند مراکز گسترده واکسیناسیون، مراکز آزمایش وسیع در کشور ایجاد نماییم و حتی کسانی که علایم بیماری ندارند و بیمار نیستند را زیر پوشش آزمایش هایی قرار دهیم که خیلی گران نیستند تا مردم با اطمینان به فعالیت روزمره بازگردند.
وی اضافه کرد: آزمایش دیگری که در این زمان به آزمایش های ما افزوده شد، آزمایش تعیین تغییرات ژنتیکی ویروس می باشد. ویروس های جهش یافته در کشور کاملا رصد می شوند ۳ مرکز آزمایشگاه مرجع کشوری کووید۱۹ در انستیتو پاستور، آزمایشگاه ملی آنفلوآنزا در دانشگاه تهران و آزمایشگاه ژنتیک دانشگاه علوم توانبخشی در کشور داریم که مسئول اصلی شناسایی جهش ها هستند. فراخوانی در چند روز گذشته صادر شد و از دانشگاه ها خواسته شده تا اگر امکان همکاری با این پروژه را برای شناسایی تغییرات ژنتیکی ویروس دارند اعلام کنند تا بتوانیم اطلاعات بیشتری از تغییرات ویروس داشته باشیم. آنچه که سبب تغییر در ژنوم ویروس می شود، زنجیره انتقال است. در واقع این بستری است که ویروس در آن تغییر می کند و این تغییرات می تواند سبب تغییر بالینی ویروس هم شود.
وی افزود: اگر موجی از بیماری رخ دهد این امکان وجود دارد که بعد از آن با تغییر ژنتیکی ویروس روبرو شویم و تیم های فنی ما وظیفه دارند این تغییرات را رصد کنند تا اثر تهدیدات را کاهش دهند.
سمیعی اظهار داشت: تغییرات ژنتیکی حتی می تواند در تشخیص ویروس هم تغییر ایجاد نماید. خوشبختانه تمام کیت هایی که در ایران استفاده می شود برای بیشتر از یک ناحیه مشخص از ویروس ساخته شدند و امکان ارتقا کیت وجود دارد.
وی ضمن اشاره به همزمانی موج چهارم با آغاز واکسیناسیون کرونا، اظهار نمود: اگر زنجیره انتقال قطع نشود در حین انجام واکسیناسیون امکان دارد شاهد شرایط ویژه ای باشیم که واکسن ها در مقابل موتاسیون ها پاسخگو نباشند و ایمنی با واکسن پاسخگو نباشد. کشوری مانند انگلستان که واکسیناسیون را زود شروع کرد همچنان با ورود تغییرات جدید نگران واکسیناسیون هستند. تا این لحظه واکسن های کرونا با عنایت به جهش های جدید با شکست مواجه نشده است و این یک نقطه قوت است ازاین رو به همین علت است که سفارش می شود نخستین واکسنی که در اختیارتان قرار گرفت را مصرف کنید چونکه سبب کاهش مرگ و میر خواهد شد.
وی در پاسخ به سوال ایسنا درباره انجام تست کرونا در مطب ها، اظهار داشت: ما در برنامه ریزی های این کار مشارکت داشتیم و نقش ما در آموزش و اطمینان از عملکرد کیت ها و بررسی نقاط ضعف در اجرای چنین پروژه ای بود. در واقع هم اکنون معاونت بهداشت و قرارگاه تصمیم گرفتند وقتی فردی به بخش خصوصی رجوع می کند، مطب ها را تجهیز به تست های تشخیصی کنند. تجهیز مطب ها به تست کرونا کار سختی است، یعنی خود پژشک امکان دارد وقت نکند تست را دریافت کند و شاید باید کسی این کار را برایش انجام دهد؛ هرچند که لازم است تا خود پزشک آموزش های لازم را ببیند. به کمک نظام پزشکی این برنامه نوشته شد و برای پزشکی که می خواهد این کار را در مطب انجام دهد تعرفه تعیین کردند و یک تعرفه حدود ۱۰۰ هزار تومان تعیین شد.
وی اضافه کرد: تمام برنامه ریزی ها برای آموزش افراد و سایر برنامه ها انجام شد اما حالا نمی دانم در چه مرحله ای است. اما شاید ماجرای موج چهارم و آغاز واکسیناسیون اندکی سبب شده باشد تا برنامه به کندی پیش برود.
وی اضافه کرد: از زمان شروع اپیدمی کرونا در کشور نزدیک ۴۰۰ آزمایشگاه تشخیص طبی کرونا در بخش دولتی و خصوصی داریم که کار بزرگی انجام دادند، تابحال حدود ۱۹ میلیون تست کرونا انجام داده اند و جای قدردانی دارد. بخش خصوصی از آذر ماه تابحال در سامانه خود نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تست وارد کرده است. پس بخش خصوصی به خوبی فعال است. انجام تست در مطب ها سبب می شود میزان تردد فرد مشکوک به بیماری کاهش پیدا کند. البته کسانی که در رفتن به مطب ها، کرونا مثبت شناسایی می شوند از راه مراقبین سلامت ردیابی می شوند.
وی در پاسخ به سوال دیگر ایسنا در خصوص برنامه وزارت بهداشت برای توسعه دریافت تست کووید۱۹ در مراکز تجمعی، پارک ها و…، بیان نمود: برنامه ریزی ما اخد تست در ابعاد وسیع است اما دریافت تست در پارک و ورزشگاه هماهنگی سختی دارد اما تلاش می نماییم تا به این هدف برسیم تا حتی واحدهای سیار هم داشته باشیم. ما در حال توسعه ظرفیت آزمایشگاهی هستیم تا به خوبی خوشه های بیماری را شناسایی نماییم. هم اکنون هرکس به بخش خصوصی رجوع کند، امکان دریافت تست مولکولی وجود دارد. اما چون مقداری گران است می خواهیم با ایجاد این مراکز هزینه را برای مردم کاهش دهیم.
سمیعی افزود: مراکز وسیع نمونه گیری را برای افراد علامت دار و بیمار قرار ندادیم، چونکه تکلیف آنها مشخص است و به آنها می گوییم به مراکز منتخب کووید رجوع کنند. مراکز تجمعی برای افرادی است که مجبور هستند بنابر اعلام محل کار به شکل دوره ای تست بدهند. کسی نمی تواند بگوید احتیاج به تست دارد اما در بخش دولتی یا خصوصی از انجام تست محروم باشد. هنر بزرگ دولت این بود که در زمینه گسترش تست ها به خوبی پشتیبانی شدیم و تجهیزات کافی به دستمان رسید. با این اتفاق خوب انگیزه گرفتیم تا برای سایر بیماری ها از این روش استفاده نماییم.
مدیرکل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت، اظهار داشت: درمورد ویروس انگلیسی، انستیتو پاستور ایران در چندین آزمایشگاه خود کیت هایی داشت که بتواند ویروس جهش یافته را شناسایی کند چونکه برخی تغییرات تنها با آزمایش PCR قابل تشخیص نیست و احتیاج به تعیین توالی ویروس وجود دارد.
وی اظهار داشت: دستورالعملی برای ارسال نمونه های مختلف مناطق در شرایط خاص به آزمایشگاه های مرجع را داشتیم تا جهش ها را شناسایی کنند. در کسی که دو بار به بیماری مبتلا می شود رصد شرایط اهمیت بالایی دارد. کیت های تشخیصی بسته به نوع جهش متفاوت می باشد، بعد از بروز جهش بهترین کار شناسایی ویروس تعیین توالی است. تعیین توالی هر تغییری در ژنوم ویروس را مشخص می کند. البته تعیین موتاسیون ها تغییری در وضعیت فرد ایجاد نمی کند فقط می تواد تصویر جدید و شفافی از اپیدمیولوژی بیماری عرضه نماید و در عین حال در مورد مساله واکسیناسیون اگر ببینیم جهشی سبب ایجاد مقاومت در مقابل واکسن می شود باید اقدامات مراقبتی را گسترش دهیم و راه را برای ما روشن تر می کند.
وی درباره فروش تست منفی کرونا هم اظهار داشت: مهم ترین شکایتی که از این مجموعه ها مطرح شده از سوی خود مسؤلان فنی آزمایشگاه ها بوده در خصوص این که بعضی از کارکنان آنها جواب تست منفی فروخته اند و این کارکنان را اخراج کرده اند. گاهی در بعضی شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام افرادی تبلیغ می کنند که تست منفی یا مثبت کرونا می فروشند اما مسؤلان فنی آزمایشگاه ها خودشان با این مسائل برخورد کرده اند چونکه نمی خواهند اعتبار آزمایشگاه آنها زیر سوال برود. مهم ترین جایی که افراد به دنبال جواب تست منفی هستند برای مسافران پروازها بخصوص پروازهای خارجی است که میلیون ها هزینه دارد. برای شرکتهای هواپیمایی مهم این نیست که جواب تست درست باشد. مهم این است که تست منفی باشد و با عنایت به این که افراد هزینه زیادی را برای پروازهای خارجی پرداخت می کنند اگر یکی از همراهان آنها تست مثبت داشته باشد، تکلیف آنها هم نامعلوم می شود. ازاین رو به دنبال خرید جواب تست منفی هستند. نخستین مشکل ما درمورد دو تیم فوتبال بود که قصد بازی با یکدیکر را داشتند و مدام نتایج آزمایشگاهی را زیر سوال می بردند.
وی اضافه کرد: نظارت و مدیریت این مسئله برای وزارت بهداشت دشوار می باشد. اگر در موارد جواب تست اشکال داشته باشد با تکرار آزمایش میتوان مشکل را حل کرد اما چون برای مسافران پروازها زمان زیادی نداریم، رفع این چالش مشکل است.
وی درباره هزینه تست کرونا در بخش دولتی و خصوصی اظهار داشت: هزینه تست کرونا کاهش پیدا کرد و در بخش دولتی حدود ۲۵۰ هزار تومان و در بخش خصوصی حدود ۳۵۰ هزار تومان است. البته وزیر بهداشت دستور دادند در بخش دولتی برای موارد و افراد مشکوکی که از سیستم وزارت بهداشت به آزمایشگاه های دولتی ارجاع می شوند، هزینه تست گرفته نشود و آزمایشگاه های وزارت بهداشت بر مبنای دستور وزیر عمل می کنند.
مدیر کل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت در مورد امکان توزیع و فروش تست های سریع در داروخانه ها اظهار داشت: در این مورد چند چالش وجود دارد. اول این که نمونه گرفتن برای افراد عادی کار سختی است چونکه سواپ نمونه گیری باید به مدت ۵ تا ۱۰ ثانیه با قسمت انتهایی بینی نزدیک حلق تماس داشته باشد تا به ترشحات آغشته شود و البته در مورد تست سریع باید میزان درگیری ویروس بیشتر باشد تا نتیجه دقیق باشد. اگر این مسائل رعایت شود پس از ۲۰ دقیقه با روشن شدن قسمت قرمز کیت نتیجه معلوم می شود. اما، مسئله دیگر این است که اگر فردی متوجه بیماری خود شد با نتیجه تست چه کار می کند؟ ازاین رو فعلاً توزیع این کیت ها در داروخانه ها در دستور کار نیست؛ چونکه مطمئن نیستیم که هزینه آن بر دوش مردم به نفع آنها باشد. فعلاً از کیت های تشخیص زودهنگام در مراکز بهداشتی درمانی استفاده می شود و ورود این تست ها سبب شد میزان تست های روزانه کرونا در کشور بیشتر شود که کمک بزرگی برای توسعه آزمایش کرونا در کشور بود.

منبع: طب اصیل