در گفت وگو با طب اصیل تشریح شد کاهش کارایی واکسن در جهش هندی کرونا

به گزارش طب اصیل رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن عرضه توضیحاتی پیرامون خصوصیت های کرونای جهش یافته هندی، اظهار داشت: بر مبنای اطلاعات محدود اعلام می شود که کیفیت واکسن ها می تواند ۵۰ درصد نسبت به این واریانت جدید کاهش پیدا کند اما، حتی اگر واکسن ها کفایت ایده آل نداشته باشند بازهم می توانند از ابتلای شدید و مرگ و میر جلوگیری نمایند.
دکتر علیرضا ناجی در گفتگو با ایسنا، درباره ویروس کرونای جهش یافته هندی، اظهار داشت: منشا پیدایش این جهش جدید از کشور هند است و آنرا با نام علمی D.1.167 می شناسیم. این جهش از ویروس به سرعت تمام هندوستان را در بر گرفته و الان میتوان گفت هندوستان به واسطه این واریانت زیر بار کووید۱۹ مدفون شده است. این در شرایطی است که این واریانت جدید در سرتاسر دنیا وجود دارد.
ویژگیهای کرونای هندی وی درباره خصوصیات این نوع از جهش در ویروس، بیان نمود: وجود همزمان دو موتاسیون E۴۸۴Q و L۴۵۲R است. موتاسیون ۴۵۲ در واریانت آمریکایی در کالیفرنیا شناسایی شد، این موتاسیون سرعت انتقال ویروس را زیاد می کند که در مورد جهش هندی هم اعلام می شود حدودا ۲۰ درصد قدرت انتقال آن افزایش پیدا کرده است. البته به علت اینکه اطلاعات خیلی کامل نیست اعداد اعلام شده هم متفاوت است؛ اما در هر حال می دانیم قدرت سرایت نوع جهش یافته زیاد است. موتاسیون ۴۸۴ هم پیش تر در واریانت های برزیلی و آفریقای جنوبی مشاهده می شد و ما را نگران می کند؛ چونکه سبب شده واکسن هایی که فعلاً برای مقابله با کووید۱۹ ساخته شده است کفایت لازم را در مقابل این واریانت نداشته باشند.
واریانت هندی کرونا؛ هشداری جدی برای جهان وی ادامه داد: با کنار هم قرار دادن این دو خصلت ما با واریانتی روبرو می باشیم که هم سرعت انتقال بسیار بالایی دارد و هم سبب نگرانی می شود که اگر این جهش در کل کشور و جهان به گردش درآید برنامه های واکسیناسیون گرفتار مشکل شود. پیش از این جهش، ما درمورد واریانت های برزیلی و آفریقای جنوبی هم همین نگرانی را داشتیم اما این واریانت ها خیلی گسترش پیدا نکردند در حالیکه واریانت هندی کسب مزیت کرده و هشداری جدی برای جهان است.
قانون مبارزه با کرونا ناجی ضمن اشاره به اینکه تمام واریانت ها حاصل دید غیرعلمی دنیا نسبت به کووید۱۹ است، اظهار نمود: هرچقدر اجازه دهیم ویروس ها در گردش باشند احتمال موتاسیون ها افزایش می یابد. واریانت های رخ داده همچون واریانت انگلیسی، آفریقای جنوبی، هندی و… در کشورهایی رخ داده است که مدتی سیاست های ایمنی گله ای را دنبال کردند یا مدیریت بیماری را رها کردند که چرخش گسترده و لجام گسیخته ویروس صورت گرفت. ما در مقابل یک ویروس زیرک و هوشمند قرار داریم که قانون مبارزه با آن قانون کشورهای پیشرفته ای همچون نیوزلند، کره جنوبی، چین و… است که در صدر مبارزه با ویروس قرار گرفتند.
وی ادامه داد: نگرانی که درباره تأثیر واکسیناسیون داریم در ارتباط با تمام دنیا است چونکه ما همه در یک کشتی هستیم و اینکه برخی کشورها واکسن تزریق کنند و به سایر کشورها بی توجه باشند کاری بسیار غلط است. دنیا باید بداند در مقابل کووید۱۹ مهم ترین راهکار همکاری است و کسب منافع از واکسن کمکی به دنیا نخواهد کرد. حتی در صورت واکسیناسیون یک کشور، با پخش واریانت های این چنینی امکان دارد تمام برنامه های کنترلی تحت الشعاع قرار گیرد.
نمایان شدن آتش زیر خاکستر در هندوستان اهمیت پایش ژنتیکی ویروس این ویروس شناس افزود: شناسایی و اطلاع یافتن در مورد واریانت های جدید مستلزم انجام پایش های ژنتیکی است که این کار هم هزینه های بسیار بالایی دارد و موفق ترین کشورها مانند انگلستان در این حوزه با هزینه بسیار بالا در تابستان سال قبل این پایش ژنتیکی را شروع کرد ولی حالا برای سایر کشورها هم این نیاز حس می شود که باید به شکل گسترده تری به پایش ژنتیکی بپردازیم. در هر صورت در هندوستان به علت شرایط و بافت اجتماعی، جمعیت بسیار زیاد و… ویروس به سرعت به گردش درآمده است. پیش از این مورد برخی می گفتند چرا با این جمعیت و نوع زندگی اتفاقی در هندوستان نمی افتد که حالا می بینیم آتش زیر خاکستر در آنجا نمایان شد. هندوستان هم جزو کشورهایی است که از نظر تشخیص ژنومی ویروس فعال بوده اما اینکه شیوع نوع جهش یافته را دیرتر اعلام نموده است یا خیر نیازمند بررسی های بیشتر است. فعلاً مهم ترین نکته همین اطلاع ما از وجود چنین جهشی است.
وی ادامه داد: مطلبی که مهم تر از بروز واریانت های جدید است، این نکته است که مجال برای تغییر و جهش در ویروس توسط خود انسان ها به ویروس داده می شود. باید کاری نماییم که فضای جهش از ویروس گرفته شود و این کار جز با تقویت برنامه های کنترلی که این روزها ملال آور خوانده می شود، وجود ندارد. رعایت بهداشت فردی و رعایت پروتکل ها اصلی ترین اقدامی است که میتوان انجام داد چون نمی توان ویروس را دور زد. اقدام مهم دیگر شناسایی موارد بیماری و ایزولاسیون درمان آنها است و در نهایت واکسیناسیون گام آخر است.
علایم کرونای هندی ناجی با تکیه بر اهمیت نظام پایش ویروس، بیان نمود: بیماری های تنفسی می توانند مجموعه ای از علایم را به همراه داشته باشند که امکان دارد همه علایم در یک فرد بیمار ظاهر نشود. اتفاقی که با جهش ویروس می افتد این است که امکان دارد با جهشی که رخ می دهد یکی از علایم قبلی ویروس بیشتر از گذشته نمود پیدا کند. ازاین رو به صورت کلی علایم مبتلا شدن به کرونا همان موارد پیشین است، اما برخی واریانت ها تاثیرات متفاوتی می گذارند و مثلا سبب می شوند پیشرفت بیماری از فاز ویروسی به فاز التهابی تسریع شود که این تغییرات هم از ویروس بعید نیست؛ چونکه ویروس تلاش می کند از تغییرات برای کسب منافع استفاده نماید. در مورد ویروس کرونای هندی گزارشات تابحال می گوید هم میزان تلفات ناشی از آن بیشتر است و هم بیماری وخیم تری بوجود می آورد. در مورد واریانت انگلیسی هم چنین پیشبینی هایی می کردیم اما گزارشات جدید می گوید خیلی هم تفاوتی میان گونه انگلیسی و نوع کلاسیک نبوده است؛ شاید این مورد در ارتباط با غافلگیری ابتدایی ما باشد که با آمادگی و مراقبت بیشتر می توانیم مرگ و میر ویروس را کنترل نماییم در هر حال در مورد جهش هندی هم باید دید چه اقدام کنترلی قدرتمندی میتوان برای سرکوب آن انجام داد.
وی ضمن اشاره به اینکه برای شناسایی انواع جهش یافته کرونا احتیاج به انجام آزمایش ژنتیکی بعد از آزمایش PCR است، تصریح کرد: البته عموم مردم احتیاج به انجام این آزمایش ندارند و تنها مورد مهم مثبت یا منفی بودن تست اولیه است که بعد از آن بدانند چگونه باید از خود و اطرافیانشان مراقبت کنند اما، متولی سیستم بهداشتی درمانی برای جمع آوری داده ها و آنالیز شرایط بیماری این آزمایش را انجام می دهد. خوشبختانه بستر انجام چنین آزمایشی فراهم است اما شبکه منسجم برای تقویت شناسایی، موضوعی بسیار مهم می باشد.
احتمال مبتلا شدن به کرونای هندی در بهبودیافتگان واریانتهای قبلی ناجی با تکیه بر اینکه احتمال ابتلای مجدد به جهش هندی در بهبودیافتگان از نوع ووهان و انگلیسی ویروس، وجود دارد، اظهار نمود: بر مبنای اطلاعات محدود اعلام می شود که کیفیت واکسن ها می تواند ۵۰ درصد نسبت به این واریانت جدید کاهش پیدا کند. واکسن ها در مقابل واریانت های آفریقای جنوبی و برزیلی هم همین حالت را داشتند به شکلی که شرکتهای واکسن سازی مبادرت به تولید واکسن های جدید ضد این واریانت ها کرده اند. ازاین رو احتمال ابتلای مجدد هم در کسانی که واکسن زدند و هم در بهبود یافتگان وجود دارد؛ اما حتی اگر واکسن ها کفایت ایده آل نداشته باشند بازهم می توانند از ابتلای شدید و مرگ و میر جلوگیری نمایند و نباید دست از تولید و تزریق آن برداشت.
ویروس هندی به ایران رسیده یا خیر؟ وی ادامه داد: در مورد زمان ورود ویروس هندی به ایران نمی توان نظر داد و برای من هم قابل قبول نیست که ویروسی که در کشورهای همسایه همچون پاکستان و افغانستان کولاک می کند به ایران نیامده باشد. به نظر می آید پای ویروس هندی به ایران هم رسیده باشد و فقط ما هنوز متوجه آن نشده ایم. نمی خواهیم مردم را بترسانیم اما باید از شرایط آگاه و آگاه باشند، نباید از واریانت های جدید بترسیم بلکه باید دنبال چاره جویی باشیم.

منبع: