با تاکید بر اهمیت غربالگریهای دوران بارداری، عنوان شد اطلاع از سلامت جنین، حق مادر است

به گزارش طب اصیل عضو انجمن پریناتولوژی ایران ضمن تاکید بر اهمیت غربالگریهای دوران بارداری، در واکنش به اظهاراتی در خصوص ˮحذف اجبار در انجام این غربالگریهاˮ اظهار داشت: این حق مسلم مادر حامله است که از سلامت جنین خود در اوایل حاملگی اطمینان حاصل کند تا با خاطری آرام و روحیه ای سالم حاملگی را ادامه دهد. کسانی که با مغالطه می خواهند، عنوان کنند که فقط اجبار غربالگری حذف شده در حال بازی با کلمات برای انحراف ذهن مردم می باشند؛ چونکه پیش از این هم هیچ الزامی در کار نبوده است.
دکتر آمنه عبیری متخصص زنان و فوق تخصص پریناتولوژی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با ایسنا، با اشاره بر اهمیت غربالگری در دوران حاملگی اظهار داشت: وضعیت سلامت جنین یکی از دغدغه های اصلی هر پدر و مادری است و والدین به دنبال راهی هستند که از سلامت جنین خود باخبر شوند.
وی توضیح داد: از حدود ۲۰ سال پیش با پیشرفت علم پزشکی در دنیا، روش هایی برای تشخیص و پیش بینی اختلالات ژنتیکی و ساختاری شدید همچون سندروم داون وتریزومی ۱۳و۱۸ وارد طب زنان شده است و هم اکنون بعنوان جزئی از مراقبت های روتین بارداری، انجام آن به تمام مادران حامله سفارش می شود. بااینکه والدین مختار به انجام و یا عدم انجام آن می باشند؛ بدیهی است که این روش ها که حاصل سالها تلاش دانشمندان و اساتید و دانشگاهیان کشور عزیز اسلامی ما است، سبب شده است که خیلی از مادران در کشور با اطمینان خاطر و قلبی آسوده ادامه حاملگی را سپری کنند.
وی با اعلان اینکه باید برای همه مردم جا بیفتد که تست غربالگری نشانه مثبت بودن و مبتلا بودن جنین به اختلال نیست، عنوان کرد: همانطور که از نام غربالگری پیداست، این روش ها فقط برخی افراد را غربال می کند که این افراد باید به دنبال تشخیص قطعی و نهایی بروند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران اضافه کرد: بدین سبب ابتدا باید مشاوره صحیح و کامل با والدین صورت گیرد و کلمه غربالگری برای ایشان جا انداخته شود، تا بتوان از اضطراب و نگرانی های آنها و تصمیم گیری های غلط توسط ایشان جلوگیری کرد. در عین حال باید توجه کرد که این تست ها ی غربالگری، تعدادی مثبت کاذب دارند و وجود این تست های مثبت کاذب جزء لاینفک همه روش های غربالگری در تمامی شاخه های طب می باشد و وجه تسمیه کلمه غربالگری خود موید این است که باید از بین افرادی که جواب پرخطر دارند، افراد سالم و مبتلا شناخته و جدا شوند.
این متخصص زنان افزود: اگر در گزارش آزمایشگاه فردی کلمه پر خطر عنوان شد به مدلول ابتلای صدرصد به اختلالات ژنتیکی نیست. به عنوان مثال اگر در جواب غربالگری در آزمایش فردی ۱ به روی ۸۰ باشد؛ به مدلول آنست که از ۸۰ مادری که شرایط مشابه این مادر را دارند یک نفر فرزند مبتلا و ۷۹ نفر فرزند سالم خواهند داشت. در حقیقت این وظیفه انسانی، اخلاقی و شرعی ماست که با هدف ایجاد عدالت در میان مادران باردار، همگی را از وجود روشهای مفید غربالگری آگاه نماییم، ولی اساسا تصمیم گیری نهایی برای انجام یا عدم انجام آن با والدین بوده و هست.
این عضو انجمن پریناتولوژی اشاره کرد: طبق آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، در سال ۹۸ حدود ۹۰۰۰ مجوز سقط قانونی صادر گردیده است که از بین آنها ۸۳۶۱ مورد گرفتار ناهنجاری جنین بودند. از این تعداد ۱۸۰۰ مورد سندروم داون و اختلالات کروموزومی و ۶۰۰۰ مورد هم اختلالات جدی فیزیکی و ساختاری جنین را شامل می شد. همین طور ۶۴۹ مورد هم به سبب مشکلات تهدید کننده حیات مادر مجوز سقط داده شده است. لازم به ذکر است که طبق استفتائات، در مواردی که نگهداری و بزرگ کردن طفل معلول و عقب مانده و ناقص الخلقه برای والدین دارای زحمت و مشقت بیش از متعارف باشد، به مقداری که در عسر و حرج واقع می شود، اسقاط جنین قبل از دمیده شدن روح در او مانع ندارد و امری شرعی می باشد.
وی افزود: مجوزهای سقط طبق موازین شرعی و قانونی توسط سازمان پزشکی قانونی صادر گردیده است و میشود. بااینکه ممکنست در این میان عده ای از افراد جامعه نیز طبق اعتقادات خود مخالف مواد مذکور باشند و حتی خودشان حاضر به داشتن فرزندی با معلولیت های جدی ذهنی و جسمی باشند. این دلیل بر تعمیم عقیده آنها به کل جامعه و به ویژه قشر لطمه پذیر، نمی باشد.
وی در پاسخ به سوالی که در مورد میزان موارد تستهای مثبت کاذب پرسیده شد، توضیح داد: در عین حال باید توجه گردد که یک سری از تست ها در هر حال مثبت کاذب دارند، انتظار داریم که از بین افرادی که تحت تست های غربالگری قرار می گیرند، درصد کمی در گروه مثبت کاذب قرار گیرند. این درصد در تمام دنیا در حدود عدد ۵ درصد قابل قبول است. در کشور ما مطالعه دقیق و آینده نگری در این رابطه انجام نشده که دقیقا بتوانیم میزان مثبت کاذب را برمبنای آن اعلام نماییم. بااینکه بتازگی مطالعه گذشته نگری به صورت تلفنی و بدون رویت جواب آزمایش توسط محققین این مطالعه درصد مثبت کاذب در کشور ما را ۱۲ درصد اعلام نموده اند، ولی ایراداتی به روش مطالعه آنها وارد است که نتیجه را از نظر ما غیرقابل اعتماد می کند.
این متخصص زنان اضافه کرد: به هر حال امیدواریم که انجام مطالعات آینده نگر و گزارشات دقیق وزارت بهداشت میزان مثبت کاذب واقعی در کشور ما را نیز تعیین و در صورت بالاتر بودن نسبت به معیارهای جهانی توسط وزارت محترم بهداشت به نحو احسنت تحت نظارت و استانداردسازی لازم قرار گیرد نه اینکه کلا صورت مسئله پاک شود. با حذف آموزش در مورد وجود غربالگری، در شبکه های بهداشت، مادرانی که در اقصی نقاط دورافتاده کشور زندگی می کنند، مورد تبعیض و عدم دسترسی به این روش های مفید قرار خواهند داشت.
وی در مورد هزینه های این غربالگریها نیز اظهار داشت: اگرچه در میان انواع روشهای موجود غربالگری، تعدادی تحت پوشش بیمه می باشند، اما برخی روش های دقیق تر، که البته انجام آن فقط برای جمعیت محدودی از خانم های حامله لازم است، تحت پوشش بیمه نیست و جا دارد در اینجا به سازمانهای بیمه گر خاطرنشان شود که قرار دادن این خدمات تحت پوشش بیمه از نظر هزینه اثربخشی بسیار به صرفه می باشد چونکه تعدادی از حامله ها به سبب تحت پوشش بیمه نبودن برخی ازخدمات این اقدامات را انجام نداده وقطعا به دنیا آمدن حتی یک فرزند معلول و هزینه های بعدی که صرف روش های تشخیصی، درمانی و حمایتی از آنها می شود بسیار بسیار بالاتر خواهد بود.
دکتر عبیری اظهار داشت: در صورتیکه تست های غربالگری حذف شود، ظلمی به مردم جامعه است. این حق مسلم مادر حامله است که از سلامت جنین خود در اوایل حاملگی اطمینان حاصل کند تا به این طریق با خاطری آرام و روحیه ای سالم حاملگی را ادامه دهد. در اینجا تاکید می نماینم که کسانی که با مغالطه می خواهند، عنوان کنند که فقط اجبار غربالگری حذف شده در حال بازی با کلمات برای انحراف ذهن مردم می باشند؛ چونکه پیش از این هم هیچ الزامی در کار نبوده است. ولی اخیراً این افراد ذکر می کنند که حتی نباید مادر حامله را از وجود چنین روشهای جدیدی آگاه کرد. این کار چیزی جز ظلم در مورد مادران، به خصوص مادرانی که در اقصی نقاط دور افتاده کشور هستند و از علم پزشکی آگاهی ندارند، مورد تبعیض عیانی قرار خواهند گرفت، چونکه مادران آگاه و مادرانی که دسترسی به منابع علمی دارند به هر قیمتی خودشان به دنبال غربالگری خواهند رفت و این مساله دامن زدن به اختلاف طبقاتی بین اقشار مختلف جامعه خواهد شد.

منبع: طب اصیل