نگرانی از عرضه شربت تریاک، متادون و بوپرنورفین توسط داروخانه ها

طب اصیل: چندی قبل ستاد مبارزه با مواد مخدر «طرح توزیع متادون بوسیله داروخانه های منتخب» را تصویب کرد؛ مصوبه ای که با انتقاد درمانگران اعتیاد همراه و مقرر شد هر طور که کمیته درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت تصمیم گیری کنند، این امر اجرایی شود؛ حالا اما رئیس انجمن درمانگران اعتیاد کشور می گوید هنوز سازمان غذا و دارو به دنبال تصویب ضابطه ایست تا عرضه سه داروی «بوپرنورفین»، «متادون» و «شربت تریاک» بوسیله داروخانه ها به بیماران را عملیاتی کند.
به گزارش طب اصیل به نقل از ایسنا، در جلسه ۱۳۶ ستاد مبارزه با مواد مخدر تصمیم بر آن شد که توزیع متادون بوسیله داروخانه ها صورت گیرد، اما در این میان برخی صاحب نظران حوزه اعتیاد نسبت به چنین مصوبه ای ابراز نگرانی و مخالفت داشتند. سردار اسکندر مومنی- دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور در این زمینه اظهار نمود: منبع تخصصی ما وزارت بهداشت و کمیته درمان است که در حال بررسی اجرایی کردن جزئیات آن هستند. او همینطور در پاسخ به این پرسش که نظر ستاد مبارزه با مواد مخدر نسبت به این مساله چیست؟ بیان کرد: شورای کمیته درمان و وزارت بهداشت هر طور که تصمیم گیری کنند این مساله اجرا می شود.
حالا اما مجتبی غالبی- رئیس انجمن درمانگران اعتیاد کشور در گفت وگویی با ایسنا، کمیته درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر، “عرضه” داروهای درمان اعتیاد بوسیله داروخانه ها به بیماران را منتفی دانست و اختیار تصمیم گیری را به کمیته درمان و حمایتهای اجتماعی استانها محول کرد این در حالیست که هنوز سازمان غذا و دارو به دنبال تصویب ضابطه ایست که عرضه سه داروی «بوپرنورفین»، «متادون» و «شربت تریاک» بوسیله داروخانه ها به بیماران را عملیاتی کند.
وی در باره روند این مصوبه بیان کرد: هم اکنون داروهای درمان اعتیاد بوسیله دانشگاه ها به مراکز درمان اعتیاد توزیع و بیماران دارای اعتیاد می توانند داروی تجویز شده از طرف پزشک را مستقیما از مراکز درمان اعتیاد دریافت نمایند، اما در جلسه ۱۳۶ ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور مقرر شد تا داروهای مخدری که تابحال بوسیله دانشگاه ها به مراکز و از مراکز درمان اعتیاد کشور به بیماران عرضه می شد، بوسیله داروخانه های منتخب بین مراکز درمان اعتیاد توزیع شود، بطوریکه هر ۲۰ کلینیک درمان اعتیاد کشور به یک داروخانه وصل می شوند و آنها داروی مخدر را بین مراکز درمان اعتیاد توزیع می کنند.

وی با اشاره به اینکه این مصوبه در ابتدا مجاری قانونی را طی نکرد، اظهار نمود: هر مصوبه ای که در رابطه با سلامت مردم و در حوزه درمان اعتیاد باشد، باید در کمیته درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر که شامل وزارت بهداشت و معاونت های ذیربط آن، سازمان بهزیستی، سازمان نظام پزشکی و سازمان زندان ها و برخی ارگان های دیگر است، بررسی شود و بعد از بررسی، در صورت تایید این کمیته، در جلسه رسمی ستاد تایید گردد اما این طرح، قبل از آنکه مورد بررسی کمیته درمان ستاد قرار گیرد، مستقیما به امضای رئیس ستاد مبارزه با مواد مخدر (رئیس جمهور) رسید که اعتراض برخی ارگان های علمی در رابطه با حوزه اعتیاد را بدنبال داشت.

غالبی افزود: این اقدام در حالی انجام شد که کانون سراسری انجمن های درمانگران اعتیاد کشور، سازمان نظام پزشکی کشور، انجمن علمی پزشکان عمومی ایران، انجمن علمی روانپزشکان ایران، مرکز ملی مطالعات اعتیاد ایران و مرکز سلامت روان و اعتیاد ایران(ایرسا)، کار گروه پیش گیری از اعتیاد مجمع تشخیص مصلحت نظام، اساتید برجسته این حوزه و همین طور تعداد زیادی از نمایندگان مجلس با این مصوبه مخالفت و اعتراض داشتند و حتی ۴۷ تن از نمایندگان مجلس بطور مکتوب این مخالفت و نگرانی خودرا نسبت به این مصوبه اعلام نمودند.
غالبی افزود: به دنبال این اعتراضات و مخالفت ها، کمیته درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور تشکیل و در آن جلسه مقرر شد که عرضه داروی درمان اعتیاد بوسیله داروخانه ها به مراکز درمان اعتیاد منتفی شود.
همین طور مقرر شد که تصمیم گیری در مورد محل توزیع داروهای درمان اعتیاد در اختیار کمیته درمان و حمایت های اجتماعی شوراهای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استانها قرار گیرد.
رئیس انجمن درمانگران اعتیاد کشور اشاره کرد: پس قرار بر این شد که توزیع داروهای مخدر مانند روال سابق بوسیله دانشگاه ها در اختیار مراکز قرار گیرد مگر آن که دانشگاهی نیاز سنجی و احساس کند که باید روال توزیع داروهای درمانی اعتیاد بین مراکز درمانی تغییر کنند؛ در صورتیکه دانشگاه داوطلب شود که این روال در استان مربوطه تغییر کند، در آن زمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر کمیته درمانی استان تشکیل و بعد از بررسی درباره این مساله تصمیم گیری شود.
غالبی اظهار نمود: در شرایطی که با اصلاح مصوبه، اعتراضات درمانگران و فعالان حوزه اعتیاد فروکش کرد، سازمان غذا و دارو با نگرش صنفی خود، ضابطه ای را در دستور کار قرار داد که برمبنای آن داروهای درمان اعتیاد بوسیله داروخانه ها به بیماران ارائه شود که این امر مجدداً نگرانی فعالان حوزه اعتیاد و درمانگران اعتیاد کشور را برانگیخت.
بگفته وی، چند روز گذشته مرکز ملی مطالعات اعتیاد ایران کارگاهی را با هدف ارتقاء درمان اعتیاد در مراکز سرپایی درمان اعتیاد کشور برگزار کرد که در آنجا کارشناسان تمامی ارگان های دولتی و خصوصی همچون وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی، سازمان زندان ها، انجمن پزشکان عمومی، سازمان نظام پزشکی کشور و کانون درمانگران اعتیاد کشور حضور داشتند. در حاشیه این کارگاه اکثریت قریب به اتفاق کارشناسان، اعلام کردند که این عملکرد سازمان غذا و دارو که می خواهد بدون رای کمیته درمان، داروهای مخدر را بوسیله داروخانه ها به بیماران عرضه کند، منافی منافع مردم و سلامت جامعه است.
وی معتقد است: شبیه چنین طرحی در ایالات متحده آمریکا نیز اجرا و برخی داروهای مخدر به داروخانه ها وارد شد. اجرای این طرح موجب شد اعتیاد به داروهای مخدر و مواد مخدر طی یک دهه چهار برابر و مرگ و میر ناشی از مسومیت ها نیز به سه برابر افزایش یابد و مجموعا بیشتر از ۲۰۰هزار نفر جان خودرا به سبب مسمومیت با این داروها از دست دادند، تا جایی که رئیس جمهور این کشور نسبت به این معضل اجتماعی ابراز نگرانی و درخواست وضعیت اضطراری سلامتی کرد. اگر قرار باشد مشابه این مسئله در ایران نیز اجرا شود، باید شاهد چنین تبعاتی باشیم. بویژه که نظارت بر عملکرد داروخانه ها در کشور ما کیفیت و کمیت پایین تری دارد.
بنابر اظهارات غالبی، اگر داروهای درمان اعتیاد، تحت نظر پزشک همراه با آموزش و مشاوره به بیمار ارائه نشود، ممکنست سبب اعتیاد بیشتر، مسمومیت و حتی مرگ و میر در معتادان شود و دستاوردهای دو دهه فعالیت مراکز به خطر افتد.

به گفته وی این داروهای درمانی اعتیاد که مقرر است توسط داروخانه ها در اختیار معتادان قرار گیرد شامل بوپرنورفین، متادون و اپیوم است.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون در سراسر کشور بیشتر از ۷۵۰۰ مرکز درمان اعتیاد در حال فعالیت است، اظهار داشت: چنین طرح غیر کارشناسی شده ای، می تواند اشتغال ۴۰ هزار پرسنل تحصیل کرده و شاغل در این مراکز را با خطر مواجه کند و سلامت جمعیت میلیونی مراجعین و خانواده های آنها و کل جامعه اسلامی ایران را تهدید کند.

منبع: طب اصیل