محققان دانشگاه کلمبیا و کالج پادشاهی لندن: حاملگی پراسترس باعث دختردار شدن می شود!

به گزارش طب اصیل دو مطالعه از دانشگاه کلمبیا و کالج پادشاهی لندن بر اهمیت نظارت بر روان مادر در دوران حاملگی به علت تاثیراتی که می تواند روی جنسیت و رشد مغز جنین بگذارد، تاکید دارند.
به گزارش طب اصیل به نقل از ایسنا و به نقل از گیزمگ، دو مطالعه جدید، تأثیر استرس مادر در دوران حاملگی بر رشد کودک را برجسته می کند. این تحقیقات، همبستگی شدیدی بین میزان تحمل استرس مادر در دوران حاملگی و برخی از تاثیرات روی جنین همچون رشد مغز جنین، خطر زایمان زودرس و حتی جنسیت نوزاد یافته اند.
مطالعه اول توسط دانشمندان کالج پادشاهی لندن انجام شده است که بزرگترین تحقیق انجام شده در مورد رابطه بین تحمل استرس مادر و رشد مغز نوزاد است. این تحقیق ۲۵۱ نوزاد متولد شده را بررسی نموده و با مقایسه اسکن های مغزی آنها، میزان رشد ماده سفید مغز آنها را با سطوح و نمرات استرس محاسبه شده توسط پرسشنامه تکمیل شده توسط مادران بررسی نموده است.
ماده سفید (White matter) یکی از بخش های سیستم عصبی مرکزی است. سیستم عصبی مرکزی از دو ناحیه ماده سفید و ماده خاکستری تشکیل شده است. این ماده بخش اصلی مغز و بخش سطحی نخاع را تشکیل می دهد و به صورت عمده از سلول های گلیال و آکسون های میلینه تشکیل شده است. این آکسون ها پیام ها را از مخ به سایر بخش های سیستم عصبی منتقل می کنند. در ماده سفید به جز بافت چربی، مویرگ ها و عروق مشاهده می شوند و فسفولیپیدها هم در ماده سفید فراوان هستند.
“الکساندرا لوتارسکو”، محقق اصلی این مطالعه می گوید: ما دریافتیم در مادرانی که در دوران حاملگی و در دوره پیش از تولد استرس بیشتری متحمل شده اند، ماده سفید مغز نوزادان آنها تغییر یافته است.
مشخص شد که رشد مغز نوزادهایی که مادرانشان در دوران حاملگی استرس زیادی داشته اند، تغییر می کند. ماده سفید بخصوص در منطقه ای به نام “آنسینات فاشیکولوس” کاسته می شود. در این مرحله معلوم نیست که چه عواقب ناشی از پیشرفت غیر طبیعی در فاشیکولوس پیش می آید، اما پیوندهای بالقوه ای با اضطراب، آلزایمر، افسردگی و حتی اسکیزوفرنی دارد.
دومین مطالعه جدید که اخیراً انتشار یافته است، توسط تیمی از محققان دانشگاه کلمبیا انجام شده و به صورت اختصاصی در آن تلاش شده است تا انواع مختلف استرس های دوران حاملگی دسته بندی شود و مشخص کنند که آنها چگونه می توانند باعث نتایج مختلف روی نوزاد شوند.
۱۸۷ زن در طول حاملگی شان با استفاده از پرسش نامه ها، خاطرات و ارزیابی های بدنی تحت نظارت قرار گرفتند.
در طول مطالعه سه دسته بندی برای استرس مشخص شد: ۱. استرس روانی شامل سطح بالایی از اضطراب و افسردگی از نظر بالینی. ۲. استرس جسمی که شامل فشار خون بالا و دریافت کالری بیش از اندازه است. ۳. وضعیت بدون استرس و سلامت.
یکی از یافته های جالب این تحقیق این بود که سطح بالای استرس روحی و روانی در دوران حاملگی به صورت قابل ملاحظه ای شانس تولد نوزاد دختر را زیاد می کند.
به طور کلی نسبت تولد پسر به دختر تقریباً ۱۰۵ به ۱۰۰ است، اما این نسبت در شرایط استرس فیزیکی ۹ به ۴ و در شرایط استرس روانی ۲ به ۳ می شود.
“کاترین مونک”، سرپرست این مطالعه اظهار داشت: محققان این الگو را بعد از حوادث اجتماعی مانند حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر در شهر نیویورک بررسی نموده اند و دریافته اند که بعد از وقوع آن تعداد نسبی تولد پسر نسبت به دختر کاهش یافته است.
وی اضافه کرد: مطالعات ما نشان داده است که پسرها نسبت به محیط های نامطلوب دوران حاملگی صدمه پذیرتر هستند و زنان پر استرس کمتر پسر به دنیا می آورند.
در مطالعه کلمبیا مشخص شد استرس جسمی همینطور با افزایش تولد زودرس و کاهش ضربان قلب جنین ارتباط دارد. عوارض تولد در گروه استرس روانی بالاتر هم بود.
هر دو این مطالعات جدید به صورت خاص تنها بر اینکه چه مکانیسم هایی می توانند سبب ایجاد این اثرات در جنین شوند، متمرکز نشده اند. “کاترین مونک” می گوید: تحقیقات روی حیوانات نشان داده است هورمون های استرس مانند کورتیزول می توانند مستقیماً بر رشد جنین تأثیر بگذارند.
وی می گوید: استرس همینطور می تواند بر سیستم ایمنی مادر تأثیر بگذارد و منجر به تغییراتی شود که بر رشد عصبی و رفتاری در جنین تأثیر می گذارد. آنچه از مطالعه ما مشخص است، این است که سلامت روان مادر نه تنها برای مادر بلکه برای فرزند آینده او هم اهمیت دارد.
هر دو گروه از دانشمندان موافق تاکید بیشتر بر سلامت روانی مادر در دوران حاملگی هستند. “الکساندرا لوتارسکو” تأثیر استرس مادران بر رشد جنین را چنان قوی می داند که می گوید: سلامت روان در دوران حاملگی باید بخش عمده ای از برنامه یک مادر پیش از تولد نوزاد باشد.
وی اضافه کرد: عرضه دهندگان خدمات پیش از تولد باید بدانند که مهم می باشد که در مورد استرس مادرها بیشتر بیندیشیم و ما باید از مادرانی که استرس دارند حمایت نماییم. این کار نه تنها به مادر کمک می نماید، بلکه امکان دارد از اختلال در رشد مغز در نوزاد جلوگیری کند و به صورت کلی نتایج را بهبود بخشد.
مطالعه کالج پادشاهی لندن در مجله Biological Psychiatry و مطالعه دانشگاه کلمبیا در مجله PNAS انتشار یافته است.