بررسی های روش های درمان ناباروری؛ اهدای جنین آخرین ایستگاه آخر ناباروری، بیمه ها حمایت کنند
به گزارش طب اصیل اهدای تخمک و جنین یکی از روش های پیشرفته درمان ناباروری است که با استفاده از تکنولوژی های جدید زیستی انجام می شود.
به گزارش طب اصیل به نقل از مهر، وجود بیشتر از سه میلیون زوج نابارور در کشور و هزینه های سنگین درمان ناباروری برای قریب به اتفاق این زوجین، یکی از چالش های پیش رو زوجین نابارور است که در آرزوی بچه دار شدن، لحظه شماری می کنند. در این بین، با ایجاد و راه اندازی مراکز درمان ناباروری در کشور، تا حدودی از غم و غصه های زوجین نابارور کم شده است. اما، آنچه مسلم است اینکه میزان موفقیت درمان ناباروری برای این زوجین، به صورت صد در صد نبوده و لازم است که از روش های نوین برای صاحب فرزند شدن، استفاده کنند. اهدای تخمک و جنین یکی از روش های پیشرفته درمان ناباروری است که با استفاده از تکنولوژی های جدید زیستی انجام می شود. در این روش از تخمک یا جنین یک زوج، برای باروری زوج دیگر استفاده می شود. فرهاد یغمایی مدیر کلینیک درمان های جایگزین مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا، با عنوان این مطلب که یکی از علل مهم ناباروری نبودِ تخمک یا اسپرم مناسب برای باروری زوجین است، اظهار داشت: بعد از بررسی های مختلف مشخص می شود خانم به علل مختلف، مثلاً یائسگی زودرس یا اختلالات کروموزومی، تخمک مناسب برای تشکیل جنین ندارد و درمان های دیگر برای او بی نتیجه است. در این موارد ما می توانیم از تخمک خانم دیگری برای تشکیل جنین استفاده نماییم. وی ادامه داد: در مردان هم با چنین مشکلاتی مواجه هستیم که بعضاً آقا گرفتار اختلالات اسپرم است، یعنی به دلایلی مثل واریکوسل شدید یا صدمه به بیضه اسپرم مناسب برای بارور کردن تخمک ندارد. در این موارد هم به علت ممنوعیت شرعی اهدای اسپرم، از جنین اهدایی استفاده می نماییم. این متخصص بیماری های عفونی و گرمسیری، افزود: مواردی هست که زوجین مشکل ناباروری ندارند، یعنی امکان دارد به صورت طبیعی هم بتوانند بچه دار شوند، اما خطر انتقال بیماری های ژنتیکی به جنین وجود دارد. در این موارد هم استفاده از جنین اهدایی روشی است که می توان از تولد یک نوزاد مبتلا به بیماری یا ناهنجاری شدید ژنتیکی جلوگیری کرد. وی در ارتباط با راه های تأمین تخمک و جنین اهدایی، اظهار داشت: خانم ها با یک ذخیره تخمدانی مشخص به دنیا می آیند و بعد از بلوغ تقریباً هر ماه یک تخمک آزاد می کنند و تعداد زیادی تخمک از دست می دهند. اما اگر از داروهای تحریک تخمک گذاری استفاده نماییم که سبب افزایش فعالیت تخمدان ها می شود، خانم در یک سیکل چند تخمک آزاد می کند. خانم هایی که برای درمان ناباروری رجوع می کنند و برای آنها از داروهای تحریک تخمک گذاری استفاده می شود، امکان دارد تخمک مازاد داشته باشند که ما در صورت رضایت فرد، آنها را فریز می نماییم و به خانم دیگری اهدا می نماییم. البته، در مواردی هم خانم ها به صورت داوطلبانه و نوع دوستانه مبادرت به اهدای تخمک می کنند. یغمایی در مورد جنین، تصریح کرد: در مورد جنین هم همچنین است. زوجین برای IVF رجوع می کنند و چند جنین از تخمک و اسپرم آنها تشکیل می شود و حداکثر سه جنین منتقل و بقیه فریز می شود. اگر در همان سیکل یا سیکل های بعد آبستن شوند، می توانند با امضای رضایت نامه، جنین های مازاد خویش را اهدا کنند. در واقع با عنایت به پیچیدگی های این روش درمانی، می توان اظهار داشت که اهدای جنین آخرین ایستگاه در راه آخر ناباروری است. وی در ارتباط با قوانین و چارچوب های اهدای جنین، اظهار داشت: این قانون و آیین نامه اجرایی آن باآنکه در پذیرش و ترویج این روش درمان در کشور مؤثر و راهگشا بوده و حتی می توان گفت پیشروتر از بسیاری کشورهای پیشرفته جهان بوده است، اما به هر حال کلی است و حتی ابهاماتی دارد. بنابراین، ما در این زمینه دستورالعمل های خاصی داریم که با تأیید وزارت بهداشت، طبق آنها عمل می نماییم. یغمایی افزود: مهم ترین رکن رویکرد مرکز ابن سینا به روش اهدای جنین، محرمانگی است. یعنی دو طرف اهداکننده و دریافت کننده نباید یکدیگر را بشناسند. نظریه محرمانگی در جهان طرفداران و مخالفانی دارد، اما در مجموع بعد از بحث ها و پژوهش های گسترده از منظر حقوقی، اجتماعی و روانی، سیاست مرکز درمان ابن سینا بر این قرار گرفت که محرمانگی به صورت کامل رعایت شود. وی در ارتباط با علل اتخاذ این سیاست در مرکز درمان ناباروری ابن سینا، اظهار داشت: علل مهم گوناگونی وجود دارد، اما مهم ترین نکته آرامش و صلاح فرزند حاصل از این روش است. اگر زوج اهداکننده دریافت کنندگان را بشناسند، امکان دارد به هر دلیلی بخواهند طفل را ببینند، از احوال او آگاه شوند و…، این وضعیت امنیت روانی کودک را به خطر می اندازد و امکان دارد او را در معرض صدمه های اجتماعی، مثل برچسب زنی و تحقیر اطرافیان قرار دهد. از دیگر سو، اگر محرمانگی رعایت نشود، زوج دریافت کننده جنین اهدایی همواره باید بیم آنرا داشته باشند که فرزندشان از آنها گرفته شود یا طفل گرفتار گسست عاطفی شود یا با فهمیدن نابه هنگام واقعیت، آنها را ترک کند و مشکلاتی از این دست. در مجموع، از نظر ما برآیند منافع محرمانگی برای طرفین بیشتر است. یغمایی در مورد خصوصیت های فرزند حاصل از اهدای جنین و نقش مرکز درمان ناباروری در انتخاب جنین، تصریح کرد: معیار ما در انتخاب جنین، تطابق حداکثری اهدا کنندگان و دریافت کنندگان است. منظور از تطابق حداکثری این است که ما نه تنها دقت می نماییم که خصوصیت های ظاهری و فیزیولوژیک دو خانواده شبیه باشد، بلکه به تطابق شاخصهای دیگر، مثل سطح تحصیلات، طبقه اجتماعی و فرهنگی، باورهای مذهبی و…، هم اهمیت می دهیم. در خیلی از موارد فرزندان یک خانواده نه از نظر ظاهر نه از نظر خصوصیت های روانشناختی و شخصیتی شبیه به هم و شبیه والدین خود نیستند. بنابراین، حتی اگر زوجین دریافت کننده جنین، اهدا کنندگان و فرزند آنها را هم ببینند، تضمینی وجود ندارد که فرزند حاصل از جنین اهدایی شبیه آنها باشد. ازاین رو ما به نکات کلی دقت می نماییم، مثلاً اینکه جنین زوجی با پوست سبزه و موهای تیره را به زوجی که پوست و موی روشن دارند، ندهیم. فراموش نکنیم پدر و مادرها در حاملگی های طبیعی هم نمی توانند جزئیات ظاهری فرزند خویش را پیشبینی کنند. وی در ارتباط با میزان موفقیت در زمینه درمان ناباروری در مرکز ابن سینا، اظهار داشت: ما همواره تلاش کرده ایم مطابق با آخرین راهنماها و دستورالعمل های علمی جهان عمل نماییم و همه روندها در کلینیک مطابق بالاترین استانداردهای جهانی باشد. متخصصان این کلینیک هم از بین زبده ترین های این حوزه انتخاب شده اند که همواره بر مبنای جدیدترین یافته های علمی و به روزترین پروتکل های معتبر جهان رویکردهای تشخیصی و درمانی را انتخاب می کنند. به همین دلیل، نرخ موفقیت در هر سیکل درمان، نزدیک به ۵۰ درصد است که این آمار هم طراز معتبرترین مراکز درمان ناباروری جهان است. یغمایی در مورد خصوصیت های مرکز ابن سینا در جذب زوجین نابارور برای درمان، اضافه کرد: حدود دو سال است که ما موفق شده ایم اولین بانک جنین اهدایی را در کشور تأسیس نماییم. این کار دو مزیت مهم داشته است. طول مدت انتظار متقاضیان از چند سال، به ۶ ماه کاهش یافته و همینطور جنین ها از نظر سلامت و کیفیت با دقت بسیار بررسی و سپس وارد این بانک می شوند. همین دقت در مورد احراز صلاحیت زوجین کاندیدای درمان به روش اهدا هم وجود دارد. یعنی سلامت جسمی و روانی متعارف و صلاحیت اجتماعی آنها (نداشتن سابقه کیفری و اعتیاد) به دقت بررسی می شود و بنابراین، اهداکنندگان می توانند آسوده خاطر باشند که جنین اهدایی آنها در اختیار والدین شایسته ای قرار می گیرد. در صورت احراز صلاحیت متقاضیان، ما جلسات مختلف مشاوره برای آنها برگزار می نماییم تا متخصصان و مشاوران مرکز، همه ابعاد پزشکی، روانشناختی، اجتماعی و حقوقی این روش درمان را برای آنها توضیح دهند و زوجین متقاضی جنین اهدایی بتوانند با حداکثر آگاهی ممکن درباره انتخاب این روش تصمیم بگیرند. وی در ارتباط با هزینه های درمان ناباروری در کشور، اظهار داشت: نمی توان گفت این خدمات در کشور ما گران است. حتی هزینه درمان ناباروری در ایران، از مراکز مشابه منطقه و حتی جهان، ارزان تر است. به صورتی که مراجعان زیادی از کشورهای منطقه و کشورهای اروپایی داریم، چون آنها می توانند در ایران خدمات با کیفیت بالا و قیمت پایین تر دریافت نمایند. اما شاید به علت نبود پوشش بیمه ای برای خدمات درمان ناباروری، همین هزینه هم برای خیلی از هم وطنان سنگین باشد. مدیر کلینیک درمان های جایگزین مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا، با اشاره به بحران سالمندی که طی دهه های آینده جامعه ما را تهدید خواهد کرد، اضافه کرد: در حدود ۲۰ درصد از زوجین کشور نابارورند و پشتیبانی از آنها، از راه اقداماتی مثل ملزم کردن بیمه ها به پوشش خدمات درمان ناباروری، فراهم کردن تسهیلات بانکی برای هزینه های درمان و کمک به مراکز درمان ناباروری کشور، می تواند یکی از محورهای اصلی سیاست های جمعیتی باشد.