زمان ازدواج و حاملگی را به تاخیر نیندازید
به گزارش طب اصیل رییس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت ضمن تشریح علل شایع مرگ ومیر مادران آبستن در کشور و اقدامات انجام شده در جهت کاهش آن، در عین حال به زنان سفارش کرد که زمان ازدواج و حاملگی خویش را به تاخیر نیندازند.
دکتر نسرین چنگیزی در گفت وگو با ایسنا، درباره میزان مرگ ومیر مادران آبستن در ایران اظهار داشت: در کشورهای مختلف هر سه سال یک مرتبه روند کاهشی مرگ و میر مادران اندازه گیری و بررسی می گردد. بر مبنای اندازه گیری های این روند در ایران در سال ۸۶ تا ۸۸ میزان مرگ مادران آبستن ۲۳/۶۶ درصد در در هر ۱۰۰ هزار موالید زنده، در سال ۸۹ تا ۹۱ این میزان در ۱۰۰ هزار موالید زنده ۲۱/۳۳، در سال های ۹۲ تا ۹۴ این میزان۱۹.۶ درصد بوده است. همینطور در سال های ۹۵ و ۹۶ میزان مرگ و میر مادران در ۱۰۰ هزار موالید زنده به عدد ۱۹ رسیده است، اما باید به این آمار میزان مرگ و میر سال ۹۷ هم اضافه شود تا آمار سه ساله این دوره هم مشخص شود.
روند نزولی مرگ و میر مادران آبستن در سال جاری
وی اضافه کرد: در عین حال در مقایسه شش ماهه اول سال ۹۶ و ۹۷ (در شش ماهه سال ۹۷، ۱۳۲ مورد مرگ مادر و در شش ماهه سال ۹۶، ۱۵۳ مورد داشتیم) شاهد روند نزولی مرگ و میر مادران آبستن در سال ۹۷ هستیم. به طور کلی مرگ و میر مادران در ایران یک روند نزولی را طی کرده است.
ایران؛ پیشرو در شاخص کاهش مرگ و میر مادران باردار
چنگیزی با اشاره به اینکه ایران یکی از کشورهای موفق در رسیدن به اهداف توسعه هزاره در برنامه پنجم بوده است، اظهار داشت: بنا بر این اهداف از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ باید میزان مرگ و میر مادران به ۷۵ درصد کاهش می یافت. کشورهای بسیار کمی به این هدف رسیدند که ایران یکی از این کشورها است و حتی بیشتر از ۷۵% مرگ مادران آبستن را کم کرد.
وی افزود: گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۵ نشان داده است که ایران یکی از کشورهای موفق در کاهش مرگ مادران آبستن در توسعه هزاره بوده است. در عین حال ایران باید طی ۱۲ سال آینده مسیرش را در کاهش مرگ و میر مادران آبستن طوری تعیین کند که عملا موضوعی به نام علل قابل پیشگیری مرگ نداشته باشد و اگر مرگ مادری رخ می دهد، به معنای آن باشد که هیچ کاری برای زنده ماندن او نتوانسته انجام دهد.
شایع ترین علل مرگ و میر مادران آبستن در ایران
چنگیزی با اشاره به اینکه علل شایع مرگ و میر مادران آبستن در ایران، خونریزی خصوصا خونریزی های بعد از زایمان، مسمومیت های حاملگی و در نهایت عفونت ها هستند، اظهار داشت: برای روند کاهش مرگ مادران و به صفر رساندن علل قابل پیشگیری، باید عدد مرگ مادر را به عدد زیر ۱۰ در هر ۱۰۰ هزار موالید زنده برسانیم. بر این اساس باید تغییراتی در برنامه ریزی ها و استراتژی ها داشته باشیم که از چند جنبه امسال تغییرات در برنامه ریزی هایمان را آغاز کردیم.
وی اضافه کرد: یکی از این جنبه ها، بررسی مناطقی بوده است که بیشترین میزان مرگ و میر قابل اجتناب مادران در آنها رخ می دهد. در این بررسی و تحلیل شرایط مرگ، میزان مرگ و میر مادران آبستن در برخی از کلان مناطق که شامل چند استان کشور هستند، زیاد است. برای کاهش این میزان مرگ ومیر، خود این استان ها همراه شده اند و وزارت بهداشت بعنوان تسهیل گر و حمایتگر آنها در این کار به آنها کمک می نماید. برنامه های خاص در این زمینه این است که زیرساخت، نیروی انسانی، چرخه کار، فرآیند عرضه خدمات این استان ها در حال بررسی قرار گیرد و بر مبنای همان بررسی ها، یک مدل رفتاری اصلاح فرآیند تولید شود که حداقل برای پنج سال (از سال ۹۸) در این استان ها مستقر شود. نکته قابل توجه این است که این مدل بر مبنای شرایط محلی برای هر استان متفاوت می باشد و پس از نظر و تایید خود استان برای پنج سال در آنجا اجرا می گردد. همینطور هر سال این طرح پایش و ارزیابی می گردد و یک گزارش سه ساله از اقدامات این استان ها تهیه و بر مبنای آن ادامه روند کار مشخص می گردد.
برنامه ای برای “کمک به مادران به منظور زندگی بهتر”
رییس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت افزود: در جنبه دیگر برخی از دانشگاه ها در مقایسه با کل کشور با بیشترین میزان مرگ ومیر با علل قابل پیشگیری را بررسی کردیم و در حال پیگیری برنامه های آموزشی و اجرایی در ۲۳ دانشگاه کشور هستیم. یکی از این برنامه ها برنامه ای با نام “کمک به مادران به منظور زندگی بهتر” است که این برنامه با همکاری صندوق کودکان ملل متحد انجام می گردد. این آموزش ها در سطوح مختلف و حتی در خارج از بیمارستان هم انجام می گردد.
وی با اشاره به اینکه در بخش خونریزی های پس از زایمان هم مشکل ما احیای مایعات و الکترولیت برای کمک به مادران و بهبود شرایط آنهاست تا مشکل خاصی برایشان پیش نیاید، اظهار داشت: بر همین اساس یک پروتکل بین تخصصی به نام “پروتکل اجرایی مرگ مادران به علت خونریزی” آغاز کردیم. دو گروه متخصین زنان و بیهوشی این پروتکل را طراحی نموده اند و حدود مسئولیت متخصصین زنان و بیهوشی در آن مطرح گردیده است. همینطور پزشکی قانونی در جلسات این طرح شرکت کرده و مبانی قانونی آنرا بررسی نموده اند. این پروتکل در مرحله نهایی است و منتظر نظر نهایی گروه متخصصین بیهوشی هستیم.
زمان ازدواج و حاملگی را به تاخیر نیندازید
چنگیزی درباره افزایش سن حاملگی و عوارض آن اظهار داشت: به تمام زنان سفارش می نماییم زود ازدواج کنند و زمان ازدواج و حاملگی خویش را به تاخیر نیندازند. به صورت کلی سن بالای ۳۵ سال برای حاملگی به مراقبت های خاص تری نسبت به سن زیر ۳۵ سال نیازمند است. همینطور در سنین بالا برای بارداری، مشکلات ناباروری و مشکلات خاص آنها مطرح است. همینطور استدعای خاص ما از زنان این است که تا پیش از ۳۵ سالگی به تعدادی که می خواهند، بچه دار شوند. اما در صورتیکه بالای ۳۵ سال آبستن می شوند باید بدانند نیازمند مراقبت خاص هستند و این مراقبت ها نیازمند پیگیری است.
وی اضافه کرد: مراقبت هایی که مراکز بهداشتی به آنها سفارش می کند و ارجاعاتی که به آنها داده می شود را حتما باید با هوشیاری انجام دهند. اگر در مراکز بهداشتی، مادران به هر دلیلی به سطوح تخصصی ارجاع می شوند، از آنها خواهشمندیم به بیمارستان های دولتی و فوق تخصصی دولتی که با راهنماهای بالینی سلامت مادران آشنا هستند، رجوع کنند.
